پایگاه جامع حفظ قرآن

⚔ قتال نام دیگر کدام سوره میباشد؟

🌻 قتال به معنای جنگ و جهادنام دیگر سوره  محمد🌛ص🌜میباشد🌻

📎عزائم به چه سوره هایی میگویند و چرا این نام را بر این سوره ها گذاشته اند؟

 عزائم به معنای فرایض و واجبات است و چون در این سوره‌ها سجده‌های فریضه و واجب آمده است به عزائم نامیده شده اند.

 و به این علت چهار سوره👈نجم، فصلت، سجده و علق👉  را  ✨عزائم السجود✨  نامیده اند 

که اگر انسان چهار آیه سجده را در این سوره ها بخواند یا گوش دهد، بعد از اتمام آن واجب است سجده کند.

نامگذاری این سوره ها به عزائم از زمان پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم می باشد. 

از این مطلب می توان استفاده کرد که این نامگذاری از طرف خود آن حضرت صورت گرفته است

 و مفسرین و یا دانشمندان علوم قرآنی در آن هیچ دخالتی نداشته اند.

13. مفاهیم : فراموش نکنیم که ما قرآن را حفظ می‌کنیم تا بهتر بتوانیم از مفاهیم بلندش بهره‌مند شویم و بدانها عمل نماییم، وإلا اگر صرفاً عمل حفظ هدف ما باشد، نوار ترتیل از ما حافظ‌تر خواهد بود. پس اساس کار حفظ باید دانستن مفاهیم باشد.

حال مفاهیم را باید قبل از حفظ یاد بگیریم یا بعد از آن؟ هم قبل از آن و هم بعد از آن. شما قبل از حفظِ فرازِ مورد نظرتان، اگر معنای آیه را بدانید، بهتر و منطقی‌تر می‌توانید جای آیات را در حافظه خود مشخص و بایگانی کنید. حفظ یک مجموعه از کلمات نامفهوم ساده‌تر است؟ یا حفظ یک مجموعه از واژه‌های قابل فهم و منسجم؟

جواب روشن است. با این حال تعجب می‌کنم که چطور برخی از اساتید این روش را پیشنهاد نمی‌کنند و معتقدند اگر حافظ معانی را بداند، باعث می‌شود که در هنگام مرور ناخواسته و به خاطر معنایی که احتمال می‌دهد صحیح باشد، واژه‌ها را جایگزین کند و به اشتباه بیفتد. به هر حال انسان موجودی است که بدون خطا نمی‌تواند باشد، ولی مزایایی که دانستن معنا و مفاهیم آیات برای حافظ دارد و کمکی که این کار به ساده کردن حفظ او می‌کند، به مراتب بیش از آن است که با این گونه شبهات از ارزشش کاسته شود.

12. مکاتبه و مراجعه: نوشتن آیات در تثبیت آن در حافظه کمک می‌کند. اساتید حفظ بسیاری را می‌شناسم که از رهگذر همین کتابت، خط خوشی هم دارند. پیش از این اشاره کردم که برای رسوخ بیشتر مطلب در حافظه، باید از حواس بیشتری بهره گرفت که از جمله آن کتابت است. روش کتابت در مورد خردسالان اثر فوق‌العاده‌ای دارد. روش دیگری هم برای مرور محفوظات وجود دارد به نام مراجعه. در این روش حافظ از یک برگه سفید که به اندازه قرآن مورد استفاده او باشد، استفاده می‌نماید. در این حالت حافظ هنگام مرور برگه را روی صفحه قرار می‌دهد تا آیات را نبیند و سپس هر جا که با مشکل مواجه شد، معادل آن محل را روی برگه علامت‌گذاری می‌کند و در مراجعات بعدی بیشتر به آن می‌پردازد. مدتی پیش روشی به ذهنم رسید که ترکیبی از دو شیوه کتابت و مراجعه بود. خود یک جزء آن را آزمایشی و برای مشاوره با اساتید انجام دادم، اما موفق به اتمامش نشدم. الحمدلله اکنون خرسندم که سرور ارجمندم استاد و حافظ کل قرآن حجت الاسلام و المسلمین احمدپور با تفاوتی اندک از آنچه در نظر داشتم، به تکمیل و عملی ساختن این طرح پرداخته و آن را به رشته تحریر درآورده است. امیدوارم این اثر هر چه زودتر به طور کامل چاپ شود و در اختیار علاقه‌مندان قرار گیرد که خدمت بسیار بزرگی است. طرح به این صورت است که تصویر صفحات قرآن به رسم الخط عثمان طه به همان صورتی که چاپ شده اسکن شود. سپس به کمک رایانه آیات موجود در صفحه محو شود و درجه وضوح آن تا 95 درصد کاهش داده یابد. این کاهش وضوح، علائم وقف و ابتدا، شماره آیات، حواشی صفحه و شماره صفحه را شامل نمی‌شود. همچنین سه کلمه از آیه ابتدای هر صفحه، به طور کامل نمایش داده می‌شود. وقتی مجموعه کامل و چاپ شود، قرآنی در پیش روی حافظ قرار خواهد گرفت که ویژه مرور محفوظات است و او می‌تواند از روی این قرآن، بدون اینکه آیه‌ای را ببیند، به مرور آنها بپردازد. مرور به این صورت است که حافظ همزمان با تلاوت، مسیر آیه‌ای را که دارد آن را تلاوت می‌کند، با چشم خود دنبال نماید. با این روش محل آیات و صفحات به طور کامل در ذهن حافظ تصویرسازی می‌شود. قابلیت مهم دیگر این کار آن است که حافظ محلهایی را که در آن یادآوری محفوظات صحیح یا سریع نیست، با مداد پر رنگ و پس از رفع اشکال آنها را پاک می‌کند. حسن دیگر این قرآن آن است که وقتی در دست استاد شخص حافظ یا هم‌بحث او قرار بگیرد، چون علامت‌گذاری شده است، در یک نظر کوتاه نقاط ضعف حفظ او معلوم می‌شود و جهت پرسش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

11. میزان محفوظات: برای یک حفظ موفق باید مقدار محفوظات را با توجه به استعداد، علاقه، وقت و ... تنظیم کرد . این‌گونه نباشد که بدون تصمیم قبلی مصحف را بردارید و تا هر جا که شد، حفظ کنید. این روش موفق نیست. شما باید آیات را برای مرور یا حفظ تقسیم کنید. نحوه تقسیم نیز متفاوت است. برخی آیه را مبنا قرار می‌دهند؛ مثلاً روزی 5 آیه. برخی دیگر صفحه، برخی سطر و برخی دیگر رکوعات را مبنا قرار می‌دهند. برای حفظ مناسب‌ترین معیار تقسیم میزان محفوظات براساس سطر است و برای مرور مناسب‌ترین میزان، صفحه است. در قرآنهای با رسم‌الخط عثمان طه، هر صفحه 15 سطر دارد. غالب افراد با استعدادی متوسط می‌توانند به راحتی روزانه ده سطر را حفظ کنند. این کار در ابتدای شروع حفظ وقت بیشتری را از آنها می‌گیرد، ولی هر چه محفوظات بیشتر می‌شود، سرعت حفظ نیز افزایش می‌یابد.

به خاطر دارم که در ابتدای جزء یک برای حفظ ده سطر چیزی نزدیک به یک ساعت وقت نیاز داشتم (بدون مرور)، اما در جزء سوم همان مقدار را در حدود 15 الی 20 دقیقه حفظ می‌شدم. به همین جهت است که در سرعت سیر محفوظات می‌گویند حفظ جزء یک از جزء دو سخت‌تر است و جزء دو از جزء سه و ... . اینکه در روایت داریم حفظ قرآن سبب تقویت حافظه می‌شود، واقعاً راست و سخن فوق‌العاده‌ای است. من به کسانی که برای تقویت حافظه خود به این در و آن در می‌زنند، سفارش می‌کنند بیایند و قرآن را حفظ کنند که اگر حفظ قرآن هیچ خاصیتی هم نداشته باشد (که خواص فراوانی دارد)، همین ویژگی آن برای ارزشمند بودنش کافی است.

پس از برنامه‌ریزی برای میزان محفوظات روزانه، نوبت به برنامه مرور روزانه می‌رسد. هر آیه‌ای که برای بار اول حفظ می‌شود، حداقل به مدت یک هفته هر روز باید مرور شود و پس از آن می‌توان فاصله‌های بین دفعات مرور را تقلیل داد تا محفوظات مانند سوره حمد برای حافظ ملکه شود. اگر حفظ اولیه و مرور آن خوب انجام شود، شما برای از دست دادن محفوظات خود اصلاً نگران نباشید؛ چون در صورت از دست رفتن آن با یک مرور جزئی به سادگی همه را مجدداً به خاطر خواهید آورد، اما اگر حفظ اولیه شما ضعیف بوده یا مرور اولیه‌تان منظم و به میزان لازم نبوده باشد، پس از مدت کوتاهی محفوظات خود را از دست خواهید داد. میزان مرور هم باید در مقایسه با کل محفوظات باشد که قبلا به آن اشاره کردم.

عزیزان حافظ در اینجا توصیه بسیار مهمی برای شما دارم که هشتاد درصد حفاظ به آن عمل نمی‌کنند و به همین دلیل بعد از مدتی، هم محفوظاتشان را از دست می‌دهند، هم اعتماد به نفسشان را و هم انس با قرآن را. همیشه این شعار را آویزه گوش خود قرار دهید: «کیفیت، مهمتر و بهتر از کمیت است». دوستان فریب حافظه خود را نخورید. اگر شما روزانه ده سطر حفظ کنید، مطمئن باشید بعد از دو سال و اندی حافظ کل قرآن خواهید بود. عجله نکنید . کند و بطیئ هم عمل نکنید. شاید شما فکر کنید که بیش از این می‌توانید حفظ کنید و برنامه‌تان را تغییر دهید و حفظ روزانه‌تان را افزایش دهید، ولی همین افزایش سرعت کیفیت را پایین می‌آورد . لذا همان طور که قبلا هم گفتم، با همان سرعتی که حفظ کرده‌اید، محفوظات خود را از دست می‌دهید. بیایید به جای افزایش سرعت خود، حافظه و انرژی افزوده‌تان را در افزایش کیفیت خود به کار بگیرید. این کار می‌تواند هم در زمینه مرورِ بیشتر باشد و هم در زمینه شناخت مفاهیم و کار در درک معنای محفوظات. گفته‌اند: اَلدَّرسُ حَرفٌ وَ التَّکرارُ ألْفٌ. شما یک کلمه را آموخته‌اید، ولی برای اینکه در ذهنتان جای بگیرد و ملکه شود، باید هزار بار آن را تکرار نمایید. مگر شما برای لقب حافظ کل بودن به حفظ قرآن می‌پردازید که این همه عجله می‌کنید!؟ اگر می‌بینید دوست دارید زودتر حافظ کل شوید و شهوت حفظ کل وجودتان را گرفته، بدانید که این از وسوسه‌های شیطان است. هر کسی شیطان متخصص خود را دارد. شیطانِ حافظان قرآن نیز برای اینکه آنها را از این توفیق عالی محروم نماید، نخستین دری که از آن وارد می‌شود، همین است که: چرا آن‌قدر آرام حفظ می‌کنی! بجنب! ببین فلانی کل قرآن را شش‌ماهه حفظ کرد! ببین نصف توست! این استاد یا مؤسسه فکر کرده، من کندذهنم! و ... .

به جای عجله در کمیت، به کیفیت بپردازید. این حرف من نیست؛ این تجربه چندین ساله مؤسسات مختلف در زمینه حفظ قرآن است.

صد هزاران طفل سر ببریده شد تا کلیم الله صاحب دیده شد

حافظان بسیاری بوده‌اند که به خاطر سرعت دادن به حفظ خود یا بی‌تجربگی برنامه‌ریزان از ادامه حفظشان محروم شده‌اند؛ اما الآن نگارنده این سطرها به شما می‌گوید از این راه نروید که رو به ترکستان است و شما را به کعبه مقصود نمی‌رساند. وقتی شما در یادآوری محفوظات مشکل داشته باشید، اعتماد به نفستان را هم از دست خواهید داد؛ زیرا خیال می‌کنید حافظه خوبی ندارید و این باعث می‌شود در جنبه‌های دیگر زندگی نیز ناموفق عمل کنید. شما اگر چند سوره از قرآن را به خوبی به یاد داشته باشید، همان مقدار کم اعتماد به نفس شما را افزایش خواهد داد، و همین‌که می‌بینید به راحتی آیات را به یاد می‌آورید، علاقه بیشتری به قرآن و ادامه حفظ خود پیدا می‌کنید. من حافظی را می‌شناسم که قرآن را در طول سی سال حفظ کرده است، آرام و پیوسته. یادتان باشد آنچه مهم است انس با قرآن است و بهره گیری از آموزه‌های آن نه اتمام حفظ.

3. مرور مداوم: بعد از حفظ تا مدتی به طور مستمر باید محفوظات روز قبل مرور شود . ما که از پیامبر بالاتر نیستیم . پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم همیشه محفوظاتشان را مرور می‌فرمودند. در روایت است که سالی یک بار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم کل قرآن را بر جبرئیل علیه‌السلام عرضه می کرد و در آن سالی که رحلت فرمود، دوبار آن را عرضه کرد. علاوه بر این، پیوسته آن را بر اصحاب خود تلاوت می کرد و آنان نیز برای حضرت می‌خواندند و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم آن‌قدر در این کار مبالغه می‌فرمود که آیه قرآن نازل شد: لاتحرک به لسانک لتعجل به. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم الگوی ماست: فقد کان لکم فی رسول الله أسوة حسنة. مرور مداوم باید از اصول زندگی یک حافظ قرآن باشد. در اتوبوس، در صف نانوایی، قبل از آمدن استاد به کلاس درس، هنگام ظرف شستن در خانه، در پارک، در پیاده‌روی، در هنگام کارهایی که به تمرکز نیاز ندارد، و ... اینها همه و همه فرصت‌هایی است که باید از آنها برای مرور بهره گرفت.

2. حفظ ملایم : یکی از عوامل اساسی در از دست دادن محفوظات آن است که حافظ فریب حافظه نیرومند خود را می خورد و به حفظ فله‌ای آیات قرآن می پردازد . شما برای حفظ آیات هر اندازه تعجیل کنید و سرعت به خرج دهید ، با همان سرعت در فرصت کوتاهی محفوظات خود را از دست خواهید داد . لذا هم در مرور و هم در حفظ، ملایم و با برنامه ریزی حساب شده ، عمل کنید . پیامبر اکرم صلوات الله علیه می فرمایند : أحب الأعمال إلى الله أدومها و إن قل.

نکته جالب آنکه بر اساس روایات ، آیات قرآن کریم معمولاً در قطعات کوچک بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نازل می‌شد. در روایتی آمده است: «عن أبى عبد الرحمن السلمی انه کان یقرئ القرآن خمس آیات خمس آیات وذکر إن جبریل کان ینزل به کذلک». پس شما باید بر اساس ظرفیت و آمادگی روحی خود به این امر مبادرت ورزید و چه در حفظ و چه در مرور زیاده‌روی نکنید؛ حتی فراتر از این را می‌گویم: شما همیشه باید مقداری گرسنه یا تشنه از سفره یا سرچشمه قرآن برخیزید. تمام اشتیاق خود را یکباره خرج نکنید. یکی از اساتید اخلاق می‌فرمود: شما وقتی به جلسه دعای کمیل می‌روید، لزومی ندارید تا آخر جلسه بنشینید و بعد هم با چنان خستگی‌ای جلسه را ترک کنید که تا هفته‌ها آن دور و برها پیدایتان نشود؛ بلکه تا مقداری که حالت روحی شما اجازه می‌دهد، و لو ده دقیقه، کافی است. همه اشکهای عمرتان را درهمان یک جلسه بیرون نریزید. در مورد حفظ یا مرور قرآن هم همین‌طور است. بنا بر روایتی از امام صادق علیه‌السلام، اگر حداقل مقدار تلاوت روزانه قرآن 50 آیه باشد، کافی است . اگر حال داشتید، بیشتر بخوانید. پس یادتان باشد که:

رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود

 ابتدا قرآن آموز، قرائت یک صفحه از اول قرآن را پیش استاد تصحیح می کند سپس استاد به شاگرد دستور می دهد از روی قرآن سی صد بار آن را تکرار کند پس از سی صد بار تکرار، یک بار از حفظ به استاد ارائه می دهد سپس آن صفحه را کنار می گذارد و صفحه­ی دیگری را شروع می کند و این چنین همه قرآن را حفظ می کند. وقتی تمام قرآن را حفظ کرد استاد دستور می دهد که از روی قرآن یکصد و پنجاه بار کل قرآن را بخواند. پس از انجام این کار ها به او لقب قاری حافظ می­دهند

حفظ قرآن در کشور تونس

در این کشور شیوه­ی رایج حفظ بر اساس تلقین و تکرار است، استاد طلاب را جمع کرده و چند بار برای آن ها می خواند تا حفظ شوند و آیه به آیه پیش می رود تا در ذهن شاگرد ثبت شود. هر روز دست کم سه سطر حفظ می شود و مدت حفظ ممکن است تا هشت سال به طول بیانجامد. مرور در مدارس حفظ قرآن تونس از حفظ انجام می شود و حافظان هر شش ماه یک بار فردی را می یابند و محفوظات خود را برای او قرائت می کنند تا از صحت محفوظات خود مطمئن شوند.

تثبیت محفوظات یکی از دغدغه های همیشگی حافظان قرآن است و در صورتی که این مرحله به درستی انجام نشود این مشکل همیشه برای حافظ خواهد بود ، به همین منظورگروه قرآنی اهلناجدولی رو تهیه کرده که حفاظ عزیز از اون می تونن به عنوان نمایه محفوظاتشون استفاده کنند تا با یک نگاه متوجه قسمت های ضعیف در محفوظات خود بشوند و بتوانند راحت تر برنامه ریزی کنند

روش کار با این نمایه هم بسیار آسان است به این صورت که حافظ ابتدا محفوظات خود را به سه قسمت سخت و متوسط و آسان تقسیم بندی می کند و برای هر کدام از این ها یک رنگ را انتخاب کرده و خانه مربوط به آن صفحه را درنمایه رنگ می کند البته راهنمای آن در جدول هم موجود است بدین ترتیب در یک نگاه می تواند مقدار تسلط خود را در هر جز اندازه گیری کند وبا توجه به آن برنامه ریزی لازم را انجام دهد.

امیدوارم که به دردتون بخوره

ازاینجامی تونید جدول رو دانلود  کنید.

حافظه کوتاه مدت

اگر اطلاعاتی که وارد حافظه حسی می شوند مورد توجه قرار نگیرند از بین خواهند رفت ولی در عوض اگر به آن ها توجه کنیم وارد حافظه کوتاه مدت می شوند که این اطلاعات می توانند به صورت دیداری، شنیداری، معنایی و یا ترکیبی از این ها باشند که وارد حافظه کوتاه مدت می شوند.

در حفظ قرآن، وارد شدن اطلاعات شنیداری بسیار سریع تر از روش های دیگر انجام می شود و این روش در بین قرآن آموزان رایج تر است زیرا حافظان قرآن اغلب با استفاده از نوار های ترتیل استادید مشهور، به حفظ قرآن می پردازند و اطلاعات را به صورت کدهای صوتی رمزگزاری کرده و به حافظه می سپارند اما این روش نیز خالی از اشکال نخواهد بود زیرا با توجه به این که الحانی که قاری هنگام تلاوت قرآن استفاده می کند محدود است احتمال تداخل این اصوات بسیار زیاد است و حافظ قادر به تفکیک آیات با الحان مشابه نخواهد بود، اما در روش دیداری آن چه به عنوان داده اولیه وارد حافظه کوتاه مدت می شود، شکل ظاهری و تصویری از پدیده هاست ، اگر چه تعداد افرادی که می توانند از پدیده ها تصویر های پایدار و دقیقی در ذهن ذخیره کنند بسیار کم است با این وجود این استعداد در همه انسان ها وجود دارد و می توان آن را نیز تقویت کرد و این روش بیشتر در بین کودکان و کسانی که عرب زبان نیستند و قصد حفظ قرآن را دارند پرکاربرد تر خواهد بود چرا که تکلیف حفظ بیشتر شامل تلاوت متن عربی قرآن بدون کم و کاستی است و دانستن معنا یا آهنگ مناسب فرع بر آن است.

ویژگی های حافظه کوتاه مدت

حافظه کوتاه مدت برعکس حافظه حسی و دراز مدت، ظرفیت محدودی دارد و به طور متوسط می توانند هفت ماده اطلاعاتی  را در خود نگه دارد. آن چه که ظرفیت حافظه کوتاه مدت را مشخص می کند گنجایش حافظه دراز مدت است، بدین ترتیب که هرچه حافظه دراز مدت فرد قوی تر و وسیع تر باشد، حافظه کوتاه مدت وی نیز گنجایش بیشتری خواهد داشت.

ماده اطلاعاتی یعنی هر واحد اطلاعاتی که رمز گردانی و وارد حافظه می شود که این واحد ها می تواند صوت، تصویر و یا معنا باشد.

در حفظ قرآن می توان هر عبارت را یک واحد در نظر گرفت و هر آیه را به عبارت های کوتاه تقسیم کرد تا به راحتی وارد حافظه کوتاه مدت گردد.

حضور اطلاعات در حافظه کوتاه مدت بسیار ناپایدار است و اگر به آن ها پرداخته نشود و زمان زیادی از آن بگذرد از بین خواهد رفت، ضمناً به دلیل محدودیت گنجایش حافظه کوتاه مدت، هرگاه اطلاعات جدیدی وارد این حافظه شود به علت تداخل با اطلاعات پیشین، این اطلاعات جایگزین اطلاعات قبلی می شود.

به همین خاطر است که حافظ به محض حفظ آیات جدید در یک زمان مشخص در آیات قبلی دچار خطا و اشتباه می شود.

سؤالی که ممکن است در این بخش پرسیده شود سوال از امکان افزایش حجم حافظه کوتاه مدت خواهد بود که باید عرض کرد: یکی از روش هایی که باعث افزایش حجم حافظه کوتاه مدت می شود استفاده از روش تقطیع و برقراری ارتباط معنایی میان واحد های اطلاعاتی و سپس حفظ کردن آن هاست ، به این روش می توان حجم ماده ها و نه تعداد آن ها را افزایش داد.

از مجموع آن چه که پیرامون حافظه کوتاه مدت بیان شد می توان نتیجه گرفت که حافظه کوتاه مدت دارای کارکرد های مهمی از جمله ذخیره کردن اطلاعات برای مدتی کوتاه و فراهم نمودن فضای مناسب برای محاسبات ذهنی است و نقش دیگری که می توان برای آن در نظر گرفت این است که حافظه کوتاه مدت به عنوان ایستگاهی موقت برای حافظه دراز مدت عمل می کند و عامل مهمی که سبب انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه دراز مدت می شود، مرور ذهنی است که این کار سبب ثبت اطلاعات و بایگانی آن ها در حافظه دراز مدت خواهد شد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه قرآن و معارف سیما، به نقل از فارس، از روز دوشنبه گذشته در اردن و الجزائر دو مسابقه قرآن بین‌المللی با حضور دو تن از قاریان ایرانی آغاز به کار کرده است.

بنابر این گزارش در یازدهمین مسابقات حفظ، تلاوت و تفسیر قرآن کریم در اردن متسابقانی از 43 کشور از جمله مالزی، الجزائر، تونس، بحرین، عربستان و مراکش و ایران حضور دارند.

در این مسابقات که تا 27 رمضان ادامه خواهد داشت متسابقان در سه بخش حفظ کل قرآن کریم، حفظ 20 جزء قرآن کریم و حفظ ده جزء به رقابت می‌پردازند.

در همین حال در منطقه «المحمدیه» در پایتخت الجزائر نیز دهمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم این کشور با حضور 49 متسابق از 66 کشور برگزار می‌شود.

کمیته داوران این مسابقات که همه ساله برای جوانان زیر 25 سال برگزار می‌شود و تا 26 رمضان ادامه خواهد داشت شامل 5 داور از الجزائر، لبنان و اردن است.

در مسابقات بین‌المللی قرآنی اردن «محمد خاکپور» و در مسابقات بین‌المللی قرآن الجزائر نیز «پیمان ایازی» حاضر شده‌اند.

عواملی هستند که حفظ را مفید تر و پر بار تر می سازند

1-نماز حفظ قران: مرحوم طبرسی در مکارم الاخلاق به دو نوع نماز اشاره کرده است

2-ایجاد آمادگی معنوی: وضو گرفتن، قصد قربت و رو به قبله نشستن، علاوه بر این که خود عبادت است در روان حافظ تاثیر می نهد و او را از آرامش سرشار می سازد

3-بهره گیر از سحر گاهان

4-انتخاب مکان مناسب: اگر مکان مطالعه پر سر وصدا، بسیار سرد و یا بسیار گرم و نامناسب باشد، انسان در حفظ اولیه دچار تشتت فکر می شود

5-تمرکز فکر: باید عوامل عدم تمرکز فکر و حواس پرتی را شناسایی کرد و در رفع آن ها کوشید. عوامل در اشخاص مختلف متفاوت است و می توان آن ها را به دو نوع تقسیم کرد: الف: درونی ب: بیرونی، عوامل درونی مانند اندوه و اضطراب و نگرانی. کسی که در دام این عوامل گرفتار آمد باید حفظ قرآن را کنار نهد و نخست در نابودی این عوامل بکوشد . عوامل بیرونی عوامل محیطی است مانند سر و صدا و صحنه های مشغول کننده این امور از بازدهی حفظ می کاهد و چه بسا موجب دلسردی و نومیدی انسان می گردد

6-انتخاب نوع قرآن: باید از آغاز تا پایان حفظ، حتی برای مرور از یک قرآن استفاده کرد استفاده از قرآن های مختلف ذهن را دچار مشکل می کند و تصویر آیات و صفحات را به هم می ریزد قرآنی که انتخاب می شود باید از ویژگی های زیر برخوردار باشد: الف: سادگی متن و زمینه ب: عدم ترجمه ، هنگام حفظ قرآن توجه به ترجمه ما را  از مسیر اصلی حفظ دور می سازد بنابراین بهتر است پیش از آغاز حفظ درباره ی ترجمه و تفسیر اجمالی آیات و برخی از شان نزول ها آگاهی به دست آورد.

7-آشنایی با زبان عربی : آشنایی با زبان عربی و ترجمه و تفسیر اجمالی آیات، تدر حفظ قرآن بسیار سودمند است به خاطر سپردن کلمات و الفاظ، بدون توجه به معانی، کار حافظ را سخت می کند و سبب می شود آیات به طور صحیح در ذهن جای نگیرد همچنین کسانی که در اندیشه شرکت در مسابقات سراسری قرآن به سر می برند باید در باره ی تجوید قرآن آگاهی کافی داشته باشند.

8-نوار های قرآنی: حافظان با تجربه بر این باورند که گوش سپردن به نوار های قرآنی برای حفظ کتاب خدا روشی نامناسب است، زیرا در این شیوه حافظ به جای تکرار پیوسته آیات به شنیدن بسنده می کند و حافظه را با تکرار کلمات ورزیده نمی سازد . رمز اصلی حفظ قرآن تکرار الفاظ است نه شنیدن! به طور کلی آفات گوش سپردن به نوار عبارت است از: 1-تنبلی حافظه 2-دیر به مطلوب رسیدن 3-سستی و مستحکم نبودن محفوظات، البته گوش دادن به نوار های قرآن برای فراگیری احکام تجوید و بالا بردن سطح آن سودمند و در مواردی ضروری است.

منبع: پایگاه اندیشه قم، قرآن شناسی

عقوبت عمل نکردن به قرآن

با توجه به این که تارک عمل به قرآن قطعا مورد عقوبت قرار خواهد گرفت آیا بهتر نیست عموم مردم حفظ قرآن را رها نمایند؟

در گذشته برخی از افراد را مشاهده می کردیم که به خیال خود برای فرار از عمل به احکام از فراگیری آن دوری می کردند. سوال این است که آیا با این اقدام، دیگر عمل به واجبات و ترک محرمات از عهده ی آنان ساقط می شود؟

یا این که با این عمل شخص مستحق دو عذاب است؟ چرا که فراگیری احکام نیز به خودی خود واجب دیگری است که او ترک کرده است.

آیا این گمان که قرآن را حفظ نکنیم تا در صورت فراموشی و یا ترک عمل مورد سوال قرار نگیریم، ما را به سعادت و رستگاری می رساند؟ آیا نه این است که که باید در مسیر بندگی از هر وسیله ای که ما را به پیمودن بهتر راه کمک می کند، استفاده کنیم؟

شاید احادیثی که در ادامه ملاحظه می فرمایید در جهت مقابله با چنین القائاتی صادر شده باشد:

ابوذر غفاری نزد رسول اکرم صلی الله علیه و آله آمد و گفت: یا رسول الله من می ترسم قرآن را یاد بگیرم ولی بدان عمل نکنم، حضرت در جوابش فرمود: خدا آن قلبی را که قرآن در آن جای گرفته است عذاب نمی کند هم چنین فرمود: اگر قرآن در پوستی هم باشد بدان پوست آتش نخواهد رسید.(مستدرک الوسائل ج 4ص233)

شاید مقصود حضرت از بیان این حدیث آن باشد که به صورت طبیعی انس با قرآن زمینه ساز عمل به آن نیز هست. از همین رو  حافظ قرآن برای عمل به دستورات آن مهیا تر است تا فردی که توفیق تلاوت دائمی و انس مستمر با آن را دارا نیست.

روایاتی که در فضل علم و عالم از ناحیه ی پیامبر اکرم صلی الله علیه و ائمه ی اطهار علیهم السلام وارد شده است مورد اتفاق همگان است و کیفری که برای عالم بی عمل ذکر شده است، بسیار شدید است . در اصول کافی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که جهنمیان از بوی بد عالم بی عمل در اذیت و ناراحتی به سر میبرند و بیشترین حسرت و پشیمانی از آن کسی است که شخصی را به سوی خداوند فرا خوانده و او به واسطه ی پذیرش از او و اطاعت خداوند وارد بهشت شود اما خودش به جهت عمل نکردن به علم و هوا پرستی و آرزوهای بلند وارد جهنم گردد.(الکافی ج1 ص44)

آیا هیچ گاه این مساله کسی را از تشویق به علم آموزی بازداشته است و یا در اهمیت فراگیری علم تردیدی به وجود آمده است؟ از آن جا که عموم افراد تنها به نیت انس و عمل به قرآن، اقدام به حفظ آیات نورانی آن می نمایند پس نباید هیچ هراسی را نسبت به فراموشی و ترک عمل به خود راه دهند که بی تردید این القا شیطان است! بلکه باید با توکل و توسل و ابراز نیاز به درگاه خالق بی نیاز و عزم جدی، تمام تلاش خود را برای فراگیری و عمل به قرآن به کار گیرد.

منبع: درسنامه حفظ قرآن

مدت حفظ در سوریه از شش ماه تا چهار سال است و حد توسط حفظ دو سال است. در این مدت در هر روز سه تا چهار ساعت وقت صرف می شود. شیوه ی حفظ نیز استفاده از تکرار و تلقین توسط استاد است استاد آیات مربوطه به هر روز را برای شاگرد خود می خواند و او تکرار مینماید و استاد خطاهای او را تصحیح می نماید تا جایی که بتواند به شکل صحیحی تلاوت نماید این کار ممکن است مدت دو ساعت به طول بیانجامد سپس در روز بعد مجددا آیات گذشته را از حفظ می خواند. اگر حافظ بتواند به صورت صحیح قرائت کند درس جدید به او داده می شود و در غیر این صورت مراحل روز قبل دوباره برای او تکرار می گردد.

در سوریه از نرم افزار های تلاوت ترتیل برای حفظ استفاده ی چندانی نمی شود و آنها معتقد اند که قرآن باید سینه به سینه منتقل شود.

هم چنین در این روش تکیه بر مصحف خاصی نمی شود و او معتقد است استفاده از مصحف و حفظ تصویر هر صفحه برای کسی خوب است که نمی تواند بدون این کار قرآن را حفظ نماید.

در سوریه اولویت در حفظ با حفظی است که بدون اتکاء به تصویر صفحه ی قرآن انجام پذیرد.

هم چنین برای مرور محفوظات نیز به تکرار یک و نیم جز در هر روز بسنده می نمایند. 

تربیت حافظان قرآن از اول مهرماه با جدیت در دانشگاه‌ها اجرا می‌شود

گروه فعالیت‌های قرآنی: رئیس نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها از تربیت حافظان قرآن دانشجو از اول مهرماه خبرداد و گفت: تحقق منویات رهبری در جهت تربیت 10 میلیون حافظ قرآن در اولویت دانشگاه‌ها قرار دارد.

حجت‌الاسلام محمد محمدیان، رئیس نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) شعبه خراسان رضوی، با اشاره به اینکه تربیت 10 میلیون حافظ قرآن و تحقق منویات مقام معظم رهبری در اولویت برنامه‌های دانشگاه‌ها قرار دارد، افزود: تمامی دستگاه‌های متولی دانشگاه در راستای تحقق این امر تلاش می‌کنند.

ادامه متن خبر:http://iqna.ir/fa/news_detail.php?ProdID=1095341

امام هشتم (علیه السلام ) فرمودند:

"الحسنات فى شهر رمضان مقبولة ، والسیئات فیه مغفورة ، من قرا فى شهر رمضان آیة من کتاب الله عزوجل کان کمن ختم القرآن فى غیره من الشهور

نیکى ها در ماه رمضان پذیرفته ، و بدیها در آن آمرزیده است ، کسى که در ماه رمضان آیه اى از کتاب خداوند بخواند همانند کسى است که در ماههاى دیگر قرآن را ختم کرده است.

یکی از راههایی که به تثبیت محفوظات حافظ کمک می‌کند و در استحکام آن نقش مؤثر دارد،مباحثه و دوست‌گیریاست.

بدین ترتیب دو یا چند نفر که در راه حفظ قرآن تلاش می‌کنند، هر روز به مدت معین (نیم یا یک ساعت) در ساعت مشخصی، ابتدا حفظ جدید خود را تلاوت می‌کنند و بعد از آن جزء شخصی که روز قبل آن را تعیین کرده‌اند به نوبت قرائت می‌کنند، به طوری که هر نفر یک صفحه را می‌خواند و دیگران نیز اشکالات او را تصحیح می‌کنند.

بعد از اتمام معین شده می‌توانند آیات مشابه را از یکدیگر بپرسند و نیز می‌توانند آیات ابتدایی صفحات مختلف (سر آیه) را پرسش نمایند، به این صورت که آیه‌ای در یک جزء را سؤال می‌کنند، بعد از قرائت آن آیه، آیه ابتدایی آن صفحه و صفحات قبل و یا بعد آن را می‌پرسند.

مباحثه قرآنی از متداولترین روشهایی است که قابل استفاده اکثر حافظان قرآن بوده و همه اساتید آن را توصیه می‌نمایند.

توجه

در صورت عدم دستیابی به هم مباحثه و دوست، به تنهایی نیز می‌توان محفوظات را مرور کرد. یکی از راههایی که قابل استفاده برای مرور فردی است، استفاده از نوار ترتیل است.

استفاده از نوار برای مرور

حافظ جزء مورد نظر خود را همراه با نوار قرائت می‌کند و هرگاه آیه‌ای را نتوانست هماهنگ و همراه با نوار تلاوت کند، آن را چند بار تکرار نماید استفاده از نوار از جهت عادت بر قواعد تجویدی نیز برای انسان مفید است.

حجت الاسلام و المسلمین آقای طه نقل کرد:آیت الله العظمی آقای اراکی(ره) فرموده است:در سفری که به عتبات عالیات مشرف شده بودم،نزدیک به صد روز به طول انجامید و در مدرسه ای سکونت داشتم. یکی از علمای بزرگ و سابقه دار که همیشه با هم بودیم.هیچ وقت ندیدم که قرآن بخواند و من از این جهت در تعجب بودم.بالأخره طاقت نیاوردم و علّت این عدم توفیق را از او پرسیدم.گفت:من قرآنی با خط زیبا و با حواشی تزیین یافته به آب طلا داشتم که در سفر و حضر همراه من بود و همیشه آن را تلاوت می کردم تا اینکه سالی به مکه مشرف شدم و در مدینه در مسجد النبی آن قرآن را در دست گرفته می خواندم که یک نفر از اهل سنت چشمش به آن افتاد و با اصرار از من خواست تا قرآن را به او بفروشم،من به هیچ قیمتی حاضر به فروش آن نشدم.او رفت و پس از مدتی دوباره آمد،دیدم یک کتابی در دست دارد.پرسیدم:آن کتاب چیست؟گفت:دیوان اشعار یزید بن معاویه است و من مدّت ها بود در جستجوی این دیوان بودم،گر چه می دانستم که مضمون این دیوان پر از کفریات و مطالب باطل است،لیکن چون از نظر هنر و فنّ شاعری خوشم آمده بود.از آن مرد خواستم که آن را به من بفروشد آن مرد قبول نکرد.بالاخره من حاضر شدم که قرآن را با آن دیوان معاوضه کنم.مرد قبول کرد و من قرآن را دادم و دیوان شعر یزید را گرفتم از آن موقع به بعد توفیق تلاوت قرآن از من سلب شده است و هیچ وقت میلی و شوقی به قرآن ندارم و گاهی اوقات هم که خودم را حاضر می کنم و حتی وضو گرفته،می خواهم قرآن بخوانم،مانعی پیش می آید و من موفق به تلاوت قرآن نمی شوم و این نیست مگر به خاطر همان معامله ای که من با قرآن کردم.

مرور مغربی

این روش در برخی مناطق کشور مغرب رایج است .قاری در آن واحد سه سوره را مرور و از هر سوره آیه ای را تلاوت می کند بدین ترتیب آیه ها را چنان به هم می آمیزد که خداوند دلیلی بر صحت آن فرو نفرستاده است و صحیح نیست.این چنین:

(عم یتسائلون والنازعات غرقا عبس و تولی عن النباء العظیم و الناشطات نشطا ان جاءه الاعمی الذی هم فیه مختلفون و السابحات سبحا و مایدریک لعله یزکی کلا سیعلمون...)

و ادامه می دهد بی گمان این روش نیروی آماده سازی و ارائه شگفتی می طلبد و منع شرعی آن هم پیداست و سکوت درباره درست نبودن آن هم ناروا.

در واقع از سویی باعث در هم آمیختن محفوظات می شود و تسلط بر این روش قدرت فوق العاده ای می خواهد و از سوی دیگر این گونه تلاوت از قصد قرآن به دور است و گاهی معنایی ، خلاف نظر قرآن از این ترکیب حاصل می شود که قطعا از نظر شرع جایز نمی باشد پساین روش به هیچ عنوان توصیه نمی شود و صرفا جهت آگاهی حافظان آورده شده است.

امام صادق علیه السلام فرمودند:

هرکه قرآن را زیاد تلاوت نماید و با کمی حافظه و به سختی آن را حفظ نماید، دو پاداش خواهد داشت .

این حدیث با عبارت« انّ الذی یُعالج القرآن» آغاز می گردد . «عالجَ الشیء» در لغت به معنای ممارست و سعی و تلاش بسیار برای انجام کاری است. ممارست و اهتمام نسبت به حفظ قرآن کریم یکی از رموز موفقیت در امر حفظ قرآن می باشد که این روایت به آن اشاره دارد.

با عنایت در این روایت به میزان اهتمام ائمه معصومین علیه السلام نسبت به حفظ قرآن کریم پی می بریم چرا که حتی نسبت به افرادی که از بهره ی هوشی زیادی برخوردار نیستند و یا حفظ قرآن برای ایشان مشکل است با قرار دادن ثواب دو برابر تشویق و ترغیب نسبت به حفظ قرآن کریم صورت گرفته است در صورتی که اگر صِرف تلاوت قرآن مطلوب بود و انسان را به نتیجه ی کافی در فهم آیات می رساند شایسته بود نسبت به این گونه افراد سفارش می شد تا به جای صرف وقت زیاد برای حفظ قرآن میزان بیشتری از قرآن را تلاوت نمایند اما با این وجود می بینیم نسبت به حفظ قرآن تاکید شده است این نکته از آثار و برکات حفظ قرآن و نتایج گران بار آن پرده برمی دارد بعضی معتقدند که اگر حفظ قرآن موجب مشقت برای فرد شود این تتیجه ی معکوس دارد و نباید در این حالت به حفظ مبادرت ورزید

 ثواب الاعمال شیخ صدوق

در جواب باید گفت که چگونه مشقت در کسب علوم و فنون، سلوک معنوی، موفقیت های ورزشی، امتحان کنکور و غیره مذموم نبوده بلکه ممدوح است ولی تنها در این جا و در باب حفظ قرآن تحمّل مشقّت مذموم می شود!!!

بسم الله الرحمن الرحیم

-1عدم استفاده از یک قرآن مناسب؛ قرآن های پانزده خطی برای داشتن تصویر و الگوریتم محلی صفحه، قرآن های مناسبی هستند.


-2تعجیل در کار حفظ قرآن؛ قرآن آموزان در فرآیند حفظ معمولاً برای سریع پیش بردن کار، غافل از مسئله اطمینان نسبت به یادگیری آیات هستند.نباید زمانی که توانستیم برای اولین بار آیه ای را از حفظ بخوانیم سریع سراغ آیه بعد برویم. می بایست چندین بار آیه را تکرار کنیم تا کلمات در ذهن جای مناسب ومتقن خود را پیدا کنند، سپس اتصال آیه را با آیه بعد برقرار کنیم.پس از اطمینان از حفظ هر دو آیه می توانیم سراغ آیه بعد رویم.

*شروع کار حفظ با حجم زیاد؛ حفظ کردن سه خط از قرآن، آن هم در یک زمان، حتی برای نابغه ها هم دور از دسترس است. در فرآیند حفظ می طلبد ما از ابزارها و روش هایی برای ارتقاء کیفیت کار حفظ استفاده کنیم، تقطیع خوانی برای حل این امر از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است.
*کم نگاه کردن به قرآن؛ عدم توجه و دقت کافی روی کلمات از مشکلات شایع بین قرآن آموزان به شمار می رود که "خوب ندیدن کلمات" به این مسأله دامن می زند و موجب می شود تصویر ذهنی کلمات را نداشته باشند و نتوانند این اطلاعات را خوب به خاطر بیاورند و یا این که مدام مشکل اعراب داشته باشند.بنابراین می طلبد تا ما زمان کافی برای "دیدن کلمات" را در نظر بگیریم.
*عدم استفاده از نوار ترتیل و یا کم گوش کردن؛ در حین گوش کردن نوار ترتیل می توان سه قوه دیداری، شنیداری و گفتاری را با هم درگیر کرد. خوب شنیدن و خوب خواندن به ما کمک می کند تا خوب کلمات را به خاطر بسپاریم و با خوب تکرار کردن می توانیم از اتقان محفوظات جدید اطمینان حاصل کنیم. ضمن این که خوب کار کردن و خوب جواب دادن حس خوبی به قرآن آموز القاء می کند.همین امر سبب کاهش استرس و نگرانی اوست.
اما در این بین تنها نگرانی برخی از قرآن آموزان این است که فکر می کنند گوش دادن نوار ترتیل زمان زیادی را از آن ها می گیرد و این نگرانی از اتمام زمان و نداشتن فرصت کافی، برای پرداختن به دوره محفوظات، نگرانی و استرس کاری آن ها را بیشتر می کند.

با بررسی هر دو حالت یعنی استفاده و عدم استفاده از نوار ترتیل متوجه شدند، زمانی که از نوار ترتیل استفاده نمی کنند مشکلات تلاوتی دارند و می بایست مدام آیه را تکرار کنند تا بتوانند آیه را صحیح و روان از حفظ تلاوت کنند، این مستلزم آن است که زمان بیشتری را صرف کنند تا مشکلات اعرابی خود را برطرف سازند.

*استفاده از نوار سه بار تکرار برای حفظ.


3-کد گذاری نکردن اطلاعات و نداشتن رمز عبور؛ قریب به اتفاق قرآن آموزانی که درگیر مشکلات حفظ هستند به این مسئله توجه ندارند که قبل از شروع به کار حفظ نیاز است جایگاهی برای ذخیره سازی آن اطلاعات در ذهن تعریف شود.شناسنامه اطلاعاتی که قرار است حفظ شود در تعریف این جایگاه موثرند.

و اما شناسنامه این اطلاعات چیست؟ دانستن این که چه سوره ای را می خواهیم حفظ کنیم، این سوره چند آیه دارد، در چه جزئی قرار دارد؟ قبل و بعد این سوره چه سوره هایی هستند؟ این سوره با چه صفحه ای شروع و با چه صفحه ای ختم می شود؟ صفحه ای که قرار است حفظ کنیم شامل چه آیاتی می شود؟ ویژگی منحصر به فرد این سوره چیست؟

مثلاً اغلب آیه های سوره "طه" به "الف"ختم می شود و یا در سوره مبارکه "قمر" همه آیات به حرف "ر" ختم می شود.


-4تکرارهای بی صدا هم با نوار استاد، هم بدون نوار استاد؛ زمانی که قرآن آموزان به نوار ترتیل گوش می دهند سه قوه دیداری، شنیداری و گفتاری می بایست به نحوه خوب خواندن و بلند خواندن استاد توجه بیشتری کنند تا بتوانند مانند استاد با ترتیل و بلند بخوانند و سعی کنند تا سرعت خواندن خود را با استاد همگام سازند.

این امر کمک می کند تا ضمن ارتقای کیفیت تلاوت محفوظات خود، به یک سرعت متعادل و مطمئنه نیز دست یابند. شرکت در همخوانی های سر کلاس به آزاد شدن این انرژی درونی کمک موثری می کند.

در مورد تکرارهای بی صدا بدون نوار استاد هم وضعیت به همین شکل است و باید سعی کنیم به گونه ای بخوانیم و تکرار کنیم که صدای خود را واضح و بلند و رسا بشنویم این هم به تقویت حفظ آیات کمک می کند و هم این که بهتر و راحت تر در می یابیم چه کلماتی را خوب به خاطر نمی آوریم.


5-یادداشت برداری؛ از جمله ابزارهایی که می تواند در رفع مشکلات حفظ و به خاطر آوردن کلماتی که ذهن تصویر روشنی از آن ها ندارد کمک به سزایی کند.

*برگه یادداشت حفظ روز؛ برگه ای است که قرآن آموز کلمات و عباراتی که پس از حفظ به خاطر نیاورده داخل آن یادداشت می کند و پس از اتمام کار حفظ روز، قرآن خود را می بندد و با مراجعه به برگه یادداشت، به کلمات نوشته شده توجه کرده و سعی می کند به خاطر بیاورد این لیست از کلمات مربوط به کدام آیات هستند. بعد آیه را از حفظ بخواند و از صحت تلاوت آن هم اطمینان حاصل کند.


-6برخی از عوامل زیر به عنوان علائمی است که سبب اختلال در تمرکز می شوند و شناخته شدند:

الف)عدم توجه به زمان مناسب حفظ؛ زمان مناسب برای حفظ آیات موقعی است که انسان از لحاظ روحی و جسمی آمادگی این مسئله را دارد. اما باید به نظم این زمان هم توجه داشت چرا که اگر قرآن آموز روزانه ساعت خاصی را به کار حفظ اولیه اختصاص دهد پس از مدتی ذهن ورزیده تر شده و آمادگی بیشتری برای پذیرش و ذخیره داده ها پیدا می کند.

ب)عدم توجه ذهن به کار حفظ و نتیجه آن؛ معمولاً قرآن آموزان در ابتدای کار با فرآیند حفظ و شیوه های صحیح آن آشنایی کافی ندارند بنابراین مدام وضعیت کاری خود را با دیگر دوستان مقایسه می کنند. حال چه از نظر کیفیتِ پاسخ گویی به مربی وچه از نظر میزان زمان کاربردی حفظ خود و همین قیاس سبب می شود تا احساس خوبی از پیشرفت تحصیلی نداشته باشد و خود را در این مسئله بی استعداد و یا کند ذهن تلقی کند.

*تلاش شما دیده می شود، نتیجه را به ما واگذار کنید؛ دانستن این نکته که تلاش و فعالیت های قرآن آموز نسبت به نتیجه کار برای مربی دارای اهمیت بیشتری است می تواند سبب کاهش استرس و نگرانی قرآن آموز شود.

ج)عدم شناخت و آگاهی کافی از متفاوت بودن جنس آیات و جزءهای قرآن؛ به طور مثال در جزء 1 هر صفحه معمولاً شامل بیش از 5 یا 6 آیه نیست و آیات طولانی و روان هستند ولی جزء 30 کاملاً متفاوت است چرا که آیات کوتاه هستند و در هر صفحه 15 تا 20 آیه وجود دارد. بالطبع حفظ این آیات سخت تر است و انرژی بیشتری از قرآن آموز می طلبد. این عدم شناخت، استرس و نگرانی آن ها را بیشتر می کند. همین استرس و نگرانی از عوامل اختلال تمرکز به شمار می رود.

د)عدم توجه به معنی؛ اغلب قرآن آموزان قبل از شروع به کار حفظ اولیه به معنای آیات توجه ندارند و یا در حین حفظِ آیات، معنی را مطالعه می کنند.همین امر سبب می شود ذهن، درگیر دو ناحیه "ترجمه و مفاهیم" و "حفظ" باشد.بنابراین سطح تمرکز روی کلمات پایین می آید چرا که کار روی ترجمه و مفاهیم بیشترین انرژی قرآن آموزان را از آن ها می گیرد و سبب می شود که قرآن آموزان انرژی کافی برای تکرار و تمرین های مناسب حفظ نداشته باشند بنابراین زود خسته می شوند و با رسیدن به یک حفظ سطحی و کوتاه مدت کار را رها می کنند.

توجه به معنی آیات قبل از شروع به کار حفظ باعث می شود ذهن با دراختیار داشتن زمینه ای از معنای آیات، آمادگی لازم و توجه و تمرکز کافی را پیدا کند. سپس قرآن آموز حفظ روز خود را راحت تر شروع می کند.

مثلاً اگر عبارت پایانی آیات را فراموش کند می تواند با کمی دقت و توجه بر روی ابتدای آیات، آن ها را به خاطر بیاورد چرا که پایان آیات با ابتدای آیات مرتبط است. مثلاً آیه 15 سوره مبارکه حجرات:

انما المومنون.......اولئک هم الصادقون

ه)عدم دقت در درست نشستن؛ بی توجهی به این مسأله می تواند خستگی زودرس برای قرآن آموز به همراه بیاورد.

و)نداشتن اعتماد به نفس؛ باز بودن قرآن و وابستگی به آن حین تکرارهای زیاد نشان از عدم اعتماد به نفس قرآن آموز دارد. می بایست پس از حفظ هر آیه قرآن آموز قرآن خود را ببندد و سعی کند تا از حفظ، آیات را به خاطر آورد و این کار را چندین بار تکرار کند تا کلمات جایگاه و اتقان خودشان را در ذهن پیدا کنند.

*و اما نکته اساسی حفظ: اغلب قرآن آموزان دقت و توجه کافی روی صحیح خوانی و روان خوانی ندارند چراکه قبل از حصول اطمینان راجع به صحت صحیح خوانی شان اقدام به کار حفظ می کنند.

2ـهنگام حفظ, روخوانى قرآن را بدرستى آشنا باشیم;

3ـآیات را بالحن و لهجه عربى همراه با تامل و دقت حفظ کنیم;

4ـروش ترتیل را بیاموزیم و با همین روش آیات را فراگیریم;

5ـاز یک جلد قرآن خوش خط و معین استفاده کنیم;

-6روزى نیم ساعت تمرین داشته باشیم و کم کم مدت آنرا زیاد کنیم;

7ـدر اوقات منظم مثلا هر روز ساعت 7 صبح به حفظ بپردازیم;

8ـحفظ را با سوره هاى کوچک آغاز کنیم;

9ـیک بار به صورت کند, یک بار به صورت متوسط و بار دیگر به صورت تند تمرین کنیم;

10ـهنگام عصبانیت, گرسنگى, تشنگى و خواب آلودگى حفظ نکنیم;

11ـشماره آیات و صفحه قرآن را بخاطر داشته باشیم;

12ـحفظ قرآن نیاز به تکرار مداوم دارد.;

13ـدر مسافرت ها مى توانیم بیشتر به تکرار بپردازیم;

14ـبراى حفظ, از قرآن هاى ترجمه شده استفاده نکنیم;

15ـآیه هاى طولانى و سور طولانى را مى توانیم بخش بخش کنیم;

16ـدر حفظ آیات شبیه به هم حفظ شماره آیات و دقت بیشتر لازم است;

17ـحفظ قرآن به صورت مباحثه دونفرى آسان تر و مفیدتر است.