پایگاه جامع حفظ قرآن

💎روش درست مرور آیات

الف: باید آیات را از حفظ بخوانید و هنگامی که به مشکلی برخورد کردید، پس از اندکی فکر کردن، به قرآن مراجعه نمائید.

ب: هنگام مراجعه و پس از رفع اشکال لفظی، تأمّل کنید، تا کاملاً مورد اشکال در ذهن شما بماند و حداقل 3 بار تکرار نمائید.

ج: اگر هنگام مرور، فردی هم گوش دهد، یا اینکه ضبط کنید و بعد خود گوش کنید، تا رفع اشکال شود، بهتر است. زیرا گاه ممکن است انسان فکر کند درست می‎خواند، ولی در اصل غلط خوانده است.

د: مرور و حفظ باید از یک شیوه: ترتیل، یا صوت و... استفاده شود.

هـ: اگر بخشی از آیات را کاملاً حفظ هستید، لازم نیست سریع از‌ آن بگذرید، بلکه سعی نمائید، با یک ریتم و آهنگ تکرار نمائید.

و: قبل از مراجعه به قرآن، اندکی تأمّل کنید، نه اینکه بلافاصله در هنگام اشکال، به قرآن مراجعه نمائید.

ز: برای مرور، می‎توانید از نوارهای ترتیل هم استفاده نمائید.

ح: برای مرور سعی نمائید کلمات کاملاً در ذهن ترسیم شود، نه فقط حفظ ظاهری باشد.

ط: در هنگام مرور نباید اضطراب، عجله، ترس و نگرانی بخود راه داد. حتی هنگام تحویل یا امتحان دادن نیز باید آرامش حفظ شود.

4. تنوع در شیوه مرور : اگر مرور به همان شیوه معمولش انجام بگیرد، محاسن بسیاری دارد که مهم‌ترین آن بهره‌مندی از ثواب تلاوت است.

اما برخی از حافظان قرآن همیشه از کمبود وقت می‌نالند. برای اینان شیوه‌ای وجود دارد که در کمتر از سه دقیقه می‌توانند یک جزء کامل را مرور کنند؛ بدین ترتیب که فقط رئوس آیات در حد دو سه کلمه را به ترتیب از اول به آخر مرور نمایند. من حافظانی را می‌شناسم که بی‌وقفه قرآن را به همین ترتیب از اول به آخر و به عکس از آخر به اول یک در میان و ... می‌خوانند. باور کنید اینها از همان روز اول به این صورت مهارت نداشته‌اند؛ بلکه با استمرار به چنین مهارتهایی دست یافته‌اند.

فایده این کار: اولاً، در مواقعی که فرصت کمی برای مرور وجود دارد، خیلی مفید است. ثانیاً، برای تصویرسازی محل آیات و ترتیب آنها خیلی اهمیت دارد. بیشتر حفاظ هنگام مرور اگر ابتدای آیه را به خاطر بیاورند، تا انتهای آن یک‌نفس و بی‌وقفه جلو می‌روند، اما مشکل در این است که ابتدای آیه به خاطرشان نمی‌آید. با این روش، این مشکل به سادگی حل می‌شود؛ حتی برای ترتیب صفحات نیز می‌توان از همین شیوه استفاده کرد. یعنی رئوس آیات ابتدا یا انتهای صفحات را به ترتیب تلاوت نمود. این روش یکی از تمرینهای کلاسی قرآن‌آموزان جامعه‌القرآن است.

2. حفظ ملایم : یکی از عوامل اساسی در از دست دادن محفوظات آن است که حافظ فریب حافظه نیرومند خود را می خورد و به حفظ فله‌ای آیات قرآن می پردازد . شما برای حفظ آیات هر اندازه تعجیل کنید و سرعت به خرج دهید ، با همان سرعت در فرصت کوتاهی محفوظات خود را از دست خواهید داد . لذا هم در مرور و هم در حفظ، ملایم و با برنامه ریزی حساب شده ، عمل کنید . پیامبر اکرم صلوات الله علیه می فرمایند : أحب الأعمال إلى الله أدومها و إن قل.

نکته جالب آنکه بر اساس روایات ، آیات قرآن کریم معمولاً در قطعات کوچک بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نازل می‌شد. در روایتی آمده است: «عن أبى عبد الرحمن السلمی انه کان یقرئ القرآن خمس آیات خمس آیات وذکر إن جبریل کان ینزل به کذلک». پس شما باید بر اساس ظرفیت و آمادگی روحی خود به این امر مبادرت ورزید و چه در حفظ و چه در مرور زیاده‌روی نکنید؛ حتی فراتر از این را می‌گویم: شما همیشه باید مقداری گرسنه یا تشنه از سفره یا سرچشمه قرآن برخیزید. تمام اشتیاق خود را یکباره خرج نکنید. یکی از اساتید اخلاق می‌فرمود: شما وقتی به جلسه دعای کمیل می‌روید، لزومی ندارید تا آخر جلسه بنشینید و بعد هم با چنان خستگی‌ای جلسه را ترک کنید که تا هفته‌ها آن دور و برها پیدایتان نشود؛ بلکه تا مقداری که حالت روحی شما اجازه می‌دهد، و لو ده دقیقه، کافی است. همه اشکهای عمرتان را درهمان یک جلسه بیرون نریزید. در مورد حفظ یا مرور قرآن هم همین‌طور است. بنا بر روایتی از امام صادق علیه‌السلام، اگر حداقل مقدار تلاوت روزانه قرآن 50 آیه باشد، کافی است . اگر حال داشتید، بیشتر بخوانید. پس یادتان باشد که:

رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود

 سلام به حافظان عزیز

تثبیت محفوظات یکی از دغدغه های همیشگی حافظان قرآن است و در صورتی که این مرحله به درستی انجام نشود این مشکل همیشه برای حافظ خواهد بود ، به همین منظورگروه قرآنی اهلناجدولی رو تهیه کرده که حفاظ عزیز از اون می تونن به عنوان نمایه محفوظاتشون استفاده کنند تا با یک نگاه متوجه قسمت های ضعیف در محفوظات خود بشوند و بتوانند راحت تر برنامه ریزی کنند

روش کار با این نمایه هم بسیار آسان است به این صورت که حافظ ابتدا محفوظات خود را به سه قسمت سخت و متوسط و آسان تقسیم بندی می کند و برای هر کدام از این ها یک رنگ را انتخاب کرده و خانه مربوط به آن صفحه را درنمایه رنگ می کند البته راهنمای آن در جدول هم موجود است بدین ترتیب در یک نگاه می تواند مقدار تسلط خود را در هر جز اندازه گیری کند وبا توجه به آن برنامه ریزی لازم را انجام دهد.

امیدوارم که به دردتون بخوره

ازاینجامی تونید جدول رو دانلود  کنید.

،
,

1- میزانی را که از محفوظا ت قبلی اش را می تواند در آن روز مرور کند را تعیین کند.

 2- آیات مشخص شده را از طریق صدای ترتیل بشنود و در ضمن آن به آیات نگاه کند

 3- آیات مشخص شده را به صورت صغحه ای از رو بخواند.

 4- آیات آن صفحه را از حفظ از اول به آخر بخواند.

 5- آیات آن صفحه را از حفظ از آخر به اول بخواند.

 6- یک نگاهی گذرا به آن صفحه بیندازید تا اول رفع اشکال شود و اشکالی برایتان نماند در ثانی شکل نوشتاری آیات در ذهنش تثبیت شود و اعتماد به نفس با لا رود .

 7- بعد از مرور صفحه ی قبلی ، صفحه ی بعدی را به همین شکل مرور کند و همین طور ادامه دهد تا آیاتی را که مشخص کرده و شنیده را به خوبی مرور کند.

 8- در این مرحله آیات مشخص شده را از حفظ بشنود و سعی کند ترجمه و آدرس آیات را به صورت گذرا و کلیدی ( تا حدی مفهومی) نه عینی و کلمه ای از ذهنش بگذارند.

 9- در روز بعد قبل از مرور قسمت بعدی محفوظاتش ، هر آنچه را که در روز های قبل خوانده یک دور از حفظ بخواند و هر آنچه را شنیده یک دور از حفظ بشنود .

 10- سعی کند در هر چند روز یکبار مثلاً هفتگی کل محفوظاتش را مرور کند و مورد سؤال قرار گیرد ( اگر می تواند در موقعی که مورد سؤ ا ل قرار می گیرد به آدرس و ترجمه ی آیه توجه کند و برای آنکه تمرکزش حفظ شود یک ورق خالی جلویش بگذارد و با خودکار آدرس و ترجمه ی آیه ای را که می خواهد بخواند به طور کلیدی بنویسد.) 

یکی از راههایی که به تثبیت محفوظات حافظ کمک می‌کند و در استحکام آن نقش مؤثر دارد،مباحثه و دوست‌گیریاست.

بدین ترتیب دو یا چند نفر که در راه حفظ قرآن تلاش می‌کنند، هر روز به مدت معین (نیم یا یک ساعت) در ساعت مشخصی، ابتدا حفظ جدید خود را تلاوت می‌کنند و بعد از آن جزء شخصی که روز قبل آن را تعیین کرده‌اند به نوبت قرائت می‌کنند، به طوری که هر نفر یک صفحه را می‌خواند و دیگران نیز اشکالات او را تصحیح می‌کنند.

بعد از اتمام معین شده می‌توانند آیات مشابه را از یکدیگر بپرسند و نیز می‌توانند آیات ابتدایی صفحات مختلف (سر آیه) را پرسش نمایند، به این صورت که آیه‌ای در یک جزء را سؤال می‌کنند، بعد از قرائت آن آیه، آیه ابتدایی آن صفحه و صفحات قبل و یا بعد آن را می‌پرسند.

مباحثه قرآنی از متداولترین روشهایی است که قابل استفاده اکثر حافظان قرآن بوده و همه اساتید آن را توصیه می‌نمایند.

توجه

در صورت عدم دستیابی به هم مباحثه و دوست، به تنهایی نیز می‌توان محفوظات را مرور کرد. یکی از راههایی که قابل استفاده برای مرور فردی است، استفاده از نوار ترتیل است.

استفاده از نوار برای مرور

حافظ جزء مورد نظر خود را همراه با نوار قرائت می‌کند و هرگاه آیه‌ای را نتوانست هماهنگ و همراه با نوار تلاوت کند، آن را چند بار تکرار نماید استفاده از نوار از جهت عادت بر قواعد تجویدی نیز برای انسان مفید است.