13. مفاهیم : فراموش نکنیم که ما قرآن را حفظ می‌کنیم تا بهتر بتوانیم از مفاهیم بلندش بهره‌مند شویم و بدانها عمل نماییم، وإلا اگر صرفاً عمل حفظ هدف ما باشد، نوار ترتیل از ما حافظ‌تر خواهد بود. پس اساس کار حفظ باید دانستن مفاهیم باشد.
حال مفاهیم را باید قبل از حفظ یاد بگیریم یا بعد از آن؟ هم قبل از آن و هم بعد از آن. شما قبل از حفظِ فرازِ مورد نظرتان، اگر معنای آیه را بدانید، بهتر و منطقی‌تر می‌توانید جای آیات را در حافظه خود مشخص و بایگانی کنید. حفظ یک مجموعه از کلمات نامفهوم ساده‌تر است؟ یا حفظ یک مجموعه از واژه‌های قابل فهم و منسجم؟
جواب روشن است. با این حال تعجب می‌کنم که چطور برخی از اساتید این روش را پیشنهاد نمی‌کنند و معتقدند اگر حافظ معانی را بداند، باعث می‌شود که در هنگام مرور ناخواسته و به خاطر معنایی که احتمال می‌دهد صحیح باشد، واژه‌ها را جایگزین کند و به اشتباه بیفتد. به هر حال انسان موجودی است که بدون خطا نمی‌تواند باشد، ولی مزایایی که دانستن معنا و مفاهیم آیات برای حافظ دارد و کمکی که این کار به ساده کردن حفظ او می‌کند، به مراتب بیش از آن است که با این گونه شبهات از ارزشش کاسته شود.