کاربر عزيز،
به وبسايت پایگاه جامع حفظ قرآن خوش آمديد

۶ مطلب در مهر ۱۳۹۴ ثبت شده است

نکاتی در مورد حفظ آیات قرآن ( تو ضیحات کارشناسان قرآنی رادیو قرآن)


معمولا بهتر است برنامه ی روزانه ی کسی که دارد قرآن را حفظ می کند به سه قسمت تقسیم شود:

۱- حفظ قرآن ۲- مروردو صفحه ی آخر  ۳- مرور پنج صفحه ی محفوضات قبلی. 


استفاده از نوار ترتیل گاهی برای قواعد صوت و لحن و تجوید  است و گاهی برای مرور و گاهی برای حفظ . 

بهتر است ما چند ثانیه ای جلوتر از نوار بخوانیم و با شنیدن نوار اشکالمان را برطرف کنیم صدای قرآن در موقع اشکال مانند پرسش کننده ای است که نقطه ی ضعفمان را تذکر می دهد . 


سوره هایی را که سخت است حفظش را به وقت دیگری موکول نکنیم بلکه باید یک مقداری بیشتر دقت و تلاش کرده تا حفظ شویم. 


انگیزه یعنی آنچه که ظرفیت سازی می کند ، تفکر ظرفیت سازی می کند . رمز موفقیت در حفظ قرآن : اهداف کوتاهتر حفظ موضوعی حفظ با کیفیت بالا و کمیت کم .بعضی می گویند مرور باید از حفظ باشد و بعضی دیگر می گویند باید از روی قرآن باشد اما بهتر است ترکیبی از این دو باشد یعنی هر صفحه ای را ابتدا از حفظ مرور کرده و بعد یک نگاهی به آن بیندازیم به این شکل اعتماد به نفس بالا رفته و شکل نوشتاری آیات و آدرس آیات بهتر در ذهنمان باقی می ماند. 


دو مورد در مورد حفظ قرآن اهمیت دارد اولی استفاده از صدای ترتیل قرآن و دومی تکرار آیات قرآن کریم.


مرور محفوظات حین حفظ قرآن

برای مرور قرآن در ضمن حفظ لازم است برنامه ی روزانه ی قرآنیمان را به دو قسمت حفظ و مرور تقسیم کنیم ساعاتی را برای حفظ تعیین نموده و بقیه ی اوقات را به مرور بپردازیم برای مرور محفوظات قبلیمان ابتدا تعیین کنیم چه میزانی در آن روز را می توانیم مرورکنیم سپس در ضمن نگاه کردن  به آیات آن را گوش دههیم و بعد بخوانیم سپس از حفظ  از اول به آخر و بعد از آن از حفظ از آخر به اول مرور کنیم و بعد از آن یک نگاهی گذرا به آیاتی که خواندیم بیندازیم بعد از خواندنمان همان آیات را از حفظ گوش دهیم در روز بعد اگر خواستیم بخوانیم ابتدا آنچه را که در روز و روزهای قبل خواندیم یک دور می خوانیم و اگر خواستیم بشنویم ابتدا محفوظاتی را که در روز و روزهای قبل شنیدیم یک دور از حفظ می شنویم.

چگونه برای حفظ قرآن برنامه ریزی کنیم

فرقی ندارد که مدت حفظ کم باشد یا زیاد مهم آن است که قرآن را بدون اشکال حفظ کنیم و پیوسته باشد یعنی آنکه محفوظاتمان را پس و پیش نخوانیم در حفظ قرآن خوب حفظ داشتن مهمتر از سریع حفظ شدن است.


راه های جلوگیری از خطا در آیات مشابه(4)

توجه به برخی نکات

اگر در ایات مشابه دقت کنیم ، گاهی متوجه نکاتی می شویم که توجه به آنها به ما کمک فراوانی می کنند . برخی اوقات می بینید که یکی از دو ایه مشابه ، در یک سورة خاص تکرار شده و ایة دیگر در سوره دیگر ؛ مثلاً تعبیر «علیم حکیم » و تعبیر «حکیم علیم» هر دو در قرآن به کار رفته است . با دقت در ایات قرآن متوجه می شویم که تعبیر «علیم حکیم » مخصوص سورة یوسف است و تعبیر «حکیم علیم » مخصوص سوره انعام. با توجه با این نکته ، هر وقت به این تعابیر رسیدیم ، باید ببینیم که کدام را می خوانیم؛ اگر سوره انعام باشد ، بلافاصله می گوییم : «حکیم علیم » اگر سورة یوسف باشد می گوئیم: «علیم حکیم» .


حافظان می توانند به ابتکار خود ، علاوه بر این شیوه ها ، از روشهای دیگری برای جلوگیری از اشتباه در ایات مشابه به بهره بگیرند ، اما باید حتی المقدور سعی کنیم با کمک ایات قبل و بعد و با توجه به فضای ایه ، از تشابه ایات جلوگیری کنیم ؛ زیرا استفاده از رموز و علامتها ، اگر چه در مواقع ضروری است ، ولی این آفت را هم دارد که ممکن است ذهنمان بیش از حد مشغول این رموز شود و از توجه و تسلط به اصل ایات باز بمانیم .


راه های جلوگیری از خطا در آیات مشابه(3)

توجه به کتابت و محل ایات در صفحة قرآن کریم


این شیوه را با مثالی توضیح می دهم . ما در ایات مختلف قرآن می بینیم که گاه خداوند می فرماید:« مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی اْلأَرْضِ ... » و گاهی در ایات دیگر این جمله با یک «مَنْ» تکرار می شود : «مَنْ فِی السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ ... » . بنده با مراجعه به تمام ایاتی که در آنها کلمه «مَنْ» دوبار تکرار شده ، متوجه شده ام که تمام این ایات در صفحات سمت چپ قرآن نوشته شده اند . ایاتی که در آنها این کلمه 2 بار تکرار شده است و در صفحات سمت چپ قرآن قرارگرفته اند ، عبارت اند از :


سوره مبارک یونس ، ایه 66 : «أَلا إِنَّ لِلّهِ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ مَنْ فِی اْلأَرْضِ ... » .

 سورة مبارک حج ، ایه 18 : «ألَم تَرَ اَنَّ اللهَ یسْجُدَ لَهُ مَنْ فِی السَّمواتِ و مَنْ فِی الأرْضِ ... » 

 سورة مبارک نمل ، ایه 87 : « و یوم ینفخ فی الصور ففزع من فی السموات و من فی الارض »

 و ایه چهارم ، سوره زمر ، ایه 68 : « و نفخ فی الصّور فصعق من فی السموات و من فی الارض» .



راه های جلوگیری از خطا در آیات مشابه(2)

رمز یابی از الفاظ


اگر نتوانستیم با توجه به معانی ، علامتی را برای جلوگیری از اشتباه مشخص کنیم ، می توانیم از هر فعل ، یک حرف را به عنوان علامت انتخاب کنیم و از کنار هم قرار دادن آنها ، کلمه ای را به عنوان رمز بسازیم و آن را در ذهن خودمان ثبت کنیم تا هر وقت به این مجموعه ایات رسیدیم ، این کلمه را در ذهن تداعی کنیم و از اشتباه مصون بمانیم ؛ مثلاً در همان سه ایه سوره انعام می توانیم از کلمه «تعقلون» حرف «ع» ، از کلمه «تذکرون» حرف «ذ» و از کلمه «تتقون» حرف «ت» کلمه «عُذتُُ» (یعنی به خدا پناه بردم ) را بسازیم . این کلمه می تواند رمزی میان این ایات باشد .


مثال دیگر: در سورة مبارک بقره، ایه 136 آمده است : «قُولُوا آمَنّا بِاللّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَینا ... » . و در سورة مبارک آل عمران نیز ، ایه 84 مشابه ایه قبل است : «قل آمنا باللهِ و مَا اَنزَل عَلینا » . تفاوت این دو در کلمه های «الینا» و «علینا» است . برای انتخاب رمز ، می توانیم حرف «ع» را برای ایه سورة آل عمران برگزینیم ؛ چون حرف« ع» هم جزء حروف «علینا» است و هم یکی از حروف کلمه «آل عمران» است .