پایگاه جامع حفظ قرآن

💠بهترین زمان حفظ قرآن چه زمانی است؟💠

از هر زمانی در طول شبانه روز می توان برای حفظ قرآن بهره جُست، 

اما برخی بر این عقیده اند که بهترین زمان مناسب برای حفظ آیات قرآن، در اول صبح و بویژه در فاصله بین اذان صبح تا طلوع آفتاب است؛ 

زیرا انسان بتازگی از خواب شبانه اش بیدار شده و به امور مادی و اشتغالات روزانه اش مشغول نگشته و ذهن و روان وی کاملاً در آسایش و استراحت بوده است و در نتیجه، از فضای معنوی بهتر و آرامش روانی بیشتر و آمادگی ذهنی خوب تری برخوردار است.💠

💠شرایط مصحف مناسب حفظ قران💠

از قرآنی استفاده کنید که زیرِ آیات و یا رو به روی آنها معنی و ترجمه آیات را نداشته باشد؛ 

یعنی هم در صفحات سمت راست و زوج و هم در صفحات سمت چپ و فرد، فقط آیات و نوشته های قرآن باشد.

ذکر این نکته و رعایت آن، بدین منظور است که تمرکز حواس شما، هنگام حفظ کردن قرآن، فقط بر خود آیات و نه چیز دیگری، معطوف و متوجه باشد.💠

💠مصحف مناسب حفظ قران💠

برای حفظ آیات قرآن، از قرآنی استفاده نمایید که نه خیلی بزرگ و سنگین باشد، نه خیلی کوچک و ریز خط. 

به طور نمونه، از قرآنهای «رَحلی» یا «جیبی» یا «چهار رنگ» یا «با کاغذ گلاسه» و یا «تَذهیب دار» استفاده نکنید، 

بلکه با قرآنهای «رُقعی» یا «وزیری» یا «یک رنگ» یا «دورنگ» یا «با کاغذ معمولی» و یا «بدون تذهیب» به حفظ قرآن بپردازید؛ هر چند علاقه و عادت شما می تواند شرط اصلی در انتخاب نوع قرآن باشد. 

گفتنی است که از قرآنهای «نیم جیبی» یا «جیبی» و «کوچک» می توانید برای همراه داشتن خود استفاده نمایید.💠

⬅️مصحف مناسب حفظ قرآن➡️

از مقدمات حفظ قران، انتخاب یک مصحف مناسب است

برای حفظ آیات قرآن، فقط از یک قرآنِ خاص و معیّن استفاده نمایید تا چشم و ذهنتان به آن عادت کند و با آن مأنوس شود و جای آیات قرآن، در ذهن و حافظه شما مشخص گردد. 

این امر، در یادسپاری و یادآوری آیات و ارائه آنها مؤثر است. بدین منظور، از قرآنی استفاده کنید که آغاز هر صفحه آن با آغاز یک آیه، و پایان هر صفحه آن با پایان یک آیه، همراه باشد و از نظر رسم الخط، نوع خط، اندازه، رنگ و چاپ، هیچ گاه تغییر ننماید و ثابت و یکسان بماند. و بهتر است، برای خواندن و حفظ کردن قرآن، از قرآنهایی که با رَسمُ الخط عربی است، مانند خط «عثمان طه» که در قطع و اندازه های گوناگون نیز است، استفاده نمایید. و اگر استفاده کردن از این نوع قرآنها برای شما دشوار است، از قرآنهایی که با رسم الخط فارسی نگارش یافته است، مانند خط «طاهر خوشنویس» و خط «حبیب اللّه فضائلی»، استفاده کنید. 💠

آغاز به کار ثبت نام مسابقات سازمان اوقاف و امور خیریه کشور از 4 مرداد 1394 الی 24 مرداد ماه

با توجه به آنکه در آیین نامه مسابقات اوقاف سال جاری، تغییراتی صورت گرفته است، به حفاظ محترم توصیه می شود حتما دستورالعمل مسابقات را پیش از ثبت نام از سایتwww.quaniran.ir مطالعه فرمایند.

از جمله تغییرات قابل توجه، میتوان به راه یابی برندگان حفظ ده جز به مسابقات کشوری و نیز حذف مسابقات گروه سنی زیر 18 سال اشاره کرد.

برای ثبت نام به سایت مسابقات و یا با ادارات اوقاف سراسر کشور مراجعه فرمایید.

ثبت نام امتحانات وزارت ارشاد تا 5 مهر تمدید شد

دوستان حافظ برای ثبت نام آزمون ها به وب سایت این وزارت به نشانی quranedu.ir مراجعه کنند.

این آزمون ها در رشته های : حفظ جز سی، پنج جز، ده جز، بیست جز و حفظ کل برگزار می شود که به صورت کتبی و در رشته های حفظ 20 و کل قرآن علاوه بر آزمون کتبی،آزمون شفاهی هم برگزار می شود، که قبول شدگان نهایی در رشته ی حفظ کل علاوه بر جایزه ی نقدی، از سهمیه ی سفر به حج عمره هم بهره مند می شود.

فرصت را از دست ندهید!

طبق نظریات کار شناسان، خط عثمان طه نسبت به خطهای دیگر بهتر است اول آنکه آیات در هر صفحه کامل است و طوری است که در آخر هر صفحه آیات تمام می شود و در صفحه ی بعد آیه ی دیگر شروع می شود و به همین دلیل به راحتی می توان از روی صفحات آن برنمه ریزی کرد دلیل دوم آن است که در اندازه های مختلف وجود دارد و افراد  حتی  در مسافرت هم می توانند وقتی برای حفظ قرآن تعیین کنند سوم آنکه بر طبق  اصول و قواعد عربی  نوشته شده و کسانی که به زبان و لهجه و خط عربی تسلط دارند می توانند به راحتی از این خط استفاده  کنند .

بعضی افرادی که دارند قرآن حفظ می کنند در موقع مرور محفوظاتشان متوجه می شوند با توجه به اینکه آیات را درست و بدون اشکال حفظ کردند اما آیات را اشتباه می خوانند و یا به دلیل وجود آیات متشابه آن را جا به جا می خوانند اول آنکه بگویم همانطور که در ضمن حفظ به آیات گوش می دهند در ضمن مرور ، قبل از آنکه بخواهند برنامه ی مرور را شروع کنند باز هم به صدای آیات قرآن گوش دهند . دوم آنکه وقتی قرآن را باز می بینید با دقت به آیات نگاه کنید تا آیات به خوبی در ذهنتان نقش ببندد. سوم آنکه از کلید استفاده کنید بهترین کلید  آدرس و ترجمه ی هر آیه است.

چگونه قرآن را بنویسیم؟

ابتدا قسمتی را که حفظ کردیم (یک حزب) را با یک مداد می نویسیم و بعد از پایان نوشتن به آیات قرآن نگاه کرده و اشکالان را پیدا می کنیم و سپس آیات را با خود کار طبق آیات قرآن کریم می نویسیم .

توضیح آنکه آیات را طبق قرآن کریم تصحیح کرده و سپس با خودکار باز نویسی می کنیم.

در حفظ قرآن شنیدن یکی از با اهمیت ترین کارهایی است که انجامش باعث موفقیتمان می شود اما بهتر است بدانیم  چگونه بشنویم. باید قرآن را  طوری بشنویم که انسمان با قرآن بیشتر شود ، نه خود را خسته کنیم نه دیگران را . برای شروع مناسب است برنامه ی شنیدنیمان کوتاه باشد در حد یک آیه تا یک صفحه و کم کم به آن اضافه کنیم ممکن است موقع شنیدن آیات کسی پیدا شود و گمان کند مجلس ختم است در چنین شرایطی بهتر است صدای قرآن را در جای مناسب قطع کرده و قبل از هر چیز به او بیان کرد که قرآن برای همه ی افراد و همه ی اوقات است در مرحله ی بعد ترجمه ی آیاتی را که قرار است بشنویم برایش به زبان دوستانه ای بیان کنیم خواهیم دید که خوشش می آید و با قرآن بیشتر از قبل دوست شده است در این مرحله لازم است صدای قرآن را وصل کنیم و گوش دهیم مطمئن باشید که او افکار قبلی اش را دور انداخته و گوش می دهد . یکی از ضرورت هایی که در مورد شنیدن قرآن لازم است آشنایی مختصر با لغات عربی می باشد تا بتوانیم متوجه آیات بشویم  و موضوع و ترجمه ی آیات برایمان به صورت حد اقل گذرا مرور شود . از عوامل دیگری که در مورد شنیدن آیات لازم است همراه خوانی آیات است برای این کار چند ثانیه جلو تر شروع می کنیم با این کار متوجه می شویم با قرآن دوستیمان بیشتر از قبل شده و هم آنکه نحوه ی درست خواندن آیات را یاد می گیریم و به خوبی و بدون اشکال حفظ می کنیم برای شنیدن قرآن بهتر است از صدای ترتیل قرآنی استفاده کنیم یعنی قرآن را با صدای ترتیل بشنویم تا درست خواندن را یاد بگیریم و خوب حفظ کنیم.

اکنون برنامه ای در سیستم عامل اندروید برای حفاظ قرآنی تولید شده که می تواند راهگشا و مفید باشد.

این برنامه همراه با آزمون تسلط حفظ میباشد

دوره کامل حفظ قرآن کریم توسط استاد  طباطبایی به صورت کاملا تصویری همراه با فیلم در 72 قسمت بصورت کاملا رایگان

دوره کامل حفظ قرآن کریم به صورت توضیح متنی منزل به منزل از اول تا انتها به صورت کامل 

همراه با آزمون تسلط حدس آیات قرآن کریم 

این دوره قرآنی یکی از کامل ترین و بروزترین آموزش های حفظ میباشد که بصورت کاملا رایگان برای شما عرضه شده است 

دوستانی که مایل به دریافت این اپلیکیشن هستند می توانند از  اینجا دانلود کنند.

شروع ثبت نام سومین جشنواره تخصصی حفظ قرآن کریم بسیج تهران با نام الحافظون

ثبت نام در پایگاه های بسیج استان تهران 

برای اطلاعات بیشتر به سایتwww.mobayyen.ir مراجعه فرمایید.

شخصی که می خواهد صفحه ای از قرآن را حفظ کند قاعدتاً مراحل زیر را در یک حفظ خوب پیش خواهد گرفت:

مرحله اول: رمز گردانی

در این مرحله که ابتدایی ترین مرحله انجام این فعالیت است، ابتدا شخص چندین بار به صوتِ ترتیلِ یکی از اساتید گوش می دهد تا با نحوه تلاوت آیات و مواضع وقف و ابتدا آن اشنا شود و گاهی فرد برای بهتر حفظ کردن آیات در صورت نیاز به ترجمه آیه و لغات آن نیز دقت می کند؛ بدین ترتیب این داده ها را به صورت رمزهایی کد مانند به حافظه خود وارد کرده و آن ها را تبدیل به رمزهای قابل شناسی مثل صدا ،تصویر و گاهی معانی لغات می کند به این مرحله رمزگردانی می­گویند.

مرحله دوم: اندوزش

در این قسمت شخص پس از رمزگردانی آیه به مرور آن آیه و تکرار پرداخته تا بتواند آیه را در ذهن ذخیره کند.

مرحله سوم: بازیابی

در این زمان، فرد به بازخوانی اطلاعات از حفظ و قرائت آیه بدون کمک دیگران و استفاده کردن از مصحف می کند. لازم به تذکر است که هرچقدر تمرکز و دقت در دومرحله پیشین بیشتر بوده باشد، فرد اشکالات کمتری در این مرحله خواهد داشت.[1]

سلام دوستان

در این پست  در مورد ضرورت حفظ قرآن در عصر حاضر بحث خواهیم کرد.

مسئله ­ی حفظ قرآن از عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و به دستور تاکید خود آن حضرت که در روایات زیادی وارد شده به عنوان یک سنت و عبادت در تمام قرون و اعصار ادامه داشته است. حتی پس از آن که قران به صورت یک کتاب منتشر شد و در همه جا پخش گردید و حتی بعد از پیدایش صنعت چاپ که سبب شد این کتاب با بالاترین شمارگان در کشورهای اسلامی چاپ و نشر گردد، باز مسئله ی حفظ قرآن به عنوان یک سنت دیرینه و افتخار بزرگ موقعیت خود را حفظ کرد، به طوری که ....

ادامه بحث را در ادامه مطلب بخوانید

 ابتدا قرآن آموز، قرائت یک صفحه از اول قرآن را پیش استاد تصحیح می کند سپس استاد به شاگرد دستور می دهد از روی قرآن سی صد بار آن را تکرار کند پس از سی صد بار تکرار، یک بار از حفظ به استاد ارائه می دهد سپس آن صفحه را کنار می گذارد و صفحه­ی دیگری را شروع می کند و این چنین همه قرآن را حفظ می کند. وقتی تمام قرآن را حفظ کرد استاد دستور می دهد که از روی قرآن یکصد و پنجاه بار کل قرآن را بخواند. پس از انجام این کار ها به او لقب قاری حافظ می­دهند

حفظ قرآن در کشور تونس

در این کشور شیوه­ی رایج حفظ بر اساس تلقین و تکرار است، استاد طلاب را جمع کرده و چند بار برای آن ها می خواند تا حفظ شوند و آیه به آیه پیش می رود تا در ذهن شاگرد ثبت شود. هر روز دست کم سه سطر حفظ می شود و مدت حفظ ممکن است تا هشت سال به طول بیانجامد. مرور در مدارس حفظ قرآن تونس از حفظ انجام می شود و حافظان هر شش ماه یک بار فردی را می یابند و محفوظات خود را برای او قرائت می کنند تا از صحت محفوظات خود مطمئن شوند.

تثبیت محفوظات یکی از دغدغه های همیشگی حافظان قرآن است و در صورتی که این مرحله به درستی انجام نشود این مشکل همیشه برای حافظ خواهد بود ، به همین منظورگروه قرآنی اهلناجدولی رو تهیه کرده که حفاظ عزیز از اون می تونن به عنوان نمایه محفوظاتشون استفاده کنند تا با یک نگاه متوجه قسمت های ضعیف در محفوظات خود بشوند و بتوانند راحت تر برنامه ریزی کنند

روش کار با این نمایه هم بسیار آسان است به این صورت که حافظ ابتدا محفوظات خود را به سه قسمت سخت و متوسط و آسان تقسیم بندی می کند و برای هر کدام از این ها یک رنگ را انتخاب کرده و خانه مربوط به آن صفحه را درنمایه رنگ می کند البته راهنمای آن در جدول هم موجود است بدین ترتیب در یک نگاه می تواند مقدار تسلط خود را در هر جز اندازه گیری کند وبا توجه به آن برنامه ریزی لازم را انجام دهد.

امیدوارم که به دردتون بخوره

ازاینجامی تونید جدول رو دانلود  کنید.

حافظه کوتاه مدت

اگر اطلاعاتی که وارد حافظه حسی می شوند مورد توجه قرار نگیرند از بین خواهند رفت ولی در عوض اگر به آن ها توجه کنیم وارد حافظه کوتاه مدت می شوند که این اطلاعات می توانند به صورت دیداری، شنیداری، معنایی و یا ترکیبی از این ها باشند که وارد حافظه کوتاه مدت می شوند.

در حفظ قرآن، وارد شدن اطلاعات شنیداری بسیار سریع تر از روش های دیگر انجام می شود و این روش در بین قرآن آموزان رایج تر است زیرا حافظان قرآن اغلب با استفاده از نوار های ترتیل استادید مشهور، به حفظ قرآن می پردازند و اطلاعات را به صورت کدهای صوتی رمزگزاری کرده و به حافظه می سپارند اما این روش نیز خالی از اشکال نخواهد بود زیرا با توجه به این که الحانی که قاری هنگام تلاوت قرآن استفاده می کند محدود است احتمال تداخل این اصوات بسیار زیاد است و حافظ قادر به تفکیک آیات با الحان مشابه نخواهد بود، اما در روش دیداری آن چه به عنوان داده اولیه وارد حافظه کوتاه مدت می شود، شکل ظاهری و تصویری از پدیده هاست ، اگر چه تعداد افرادی که می توانند از پدیده ها تصویر های پایدار و دقیقی در ذهن ذخیره کنند بسیار کم است با این وجود این استعداد در همه انسان ها وجود دارد و می توان آن را نیز تقویت کرد و این روش بیشتر در بین کودکان و کسانی که عرب زبان نیستند و قصد حفظ قرآن را دارند پرکاربرد تر خواهد بود چرا که تکلیف حفظ بیشتر شامل تلاوت متن عربی قرآن بدون کم و کاستی است و دانستن معنا یا آهنگ مناسب فرع بر آن است.

ویژگی های حافظه کوتاه مدت

حافظه کوتاه مدت برعکس حافظه حسی و دراز مدت، ظرفیت محدودی دارد و به طور متوسط می توانند هفت ماده اطلاعاتی  را در خود نگه دارد. آن چه که ظرفیت حافظه کوتاه مدت را مشخص می کند گنجایش حافظه دراز مدت است، بدین ترتیب که هرچه حافظه دراز مدت فرد قوی تر و وسیع تر باشد، حافظه کوتاه مدت وی نیز گنجایش بیشتری خواهد داشت.

ماده اطلاعاتی یعنی هر واحد اطلاعاتی که رمز گردانی و وارد حافظه می شود که این واحد ها می تواند صوت، تصویر و یا معنا باشد.

در حفظ قرآن می توان هر عبارت را یک واحد در نظر گرفت و هر آیه را به عبارت های کوتاه تقسیم کرد تا به راحتی وارد حافظه کوتاه مدت گردد.

حضور اطلاعات در حافظه کوتاه مدت بسیار ناپایدار است و اگر به آن ها پرداخته نشود و زمان زیادی از آن بگذرد از بین خواهد رفت، ضمناً به دلیل محدودیت گنجایش حافظه کوتاه مدت، هرگاه اطلاعات جدیدی وارد این حافظه شود به علت تداخل با اطلاعات پیشین، این اطلاعات جایگزین اطلاعات قبلی می شود.

به همین خاطر است که حافظ به محض حفظ آیات جدید در یک زمان مشخص در آیات قبلی دچار خطا و اشتباه می شود.

سؤالی که ممکن است در این بخش پرسیده شود سوال از امکان افزایش حجم حافظه کوتاه مدت خواهد بود که باید عرض کرد: یکی از روش هایی که باعث افزایش حجم حافظه کوتاه مدت می شود استفاده از روش تقطیع و برقراری ارتباط معنایی میان واحد های اطلاعاتی و سپس حفظ کردن آن هاست ، به این روش می توان حجم ماده ها و نه تعداد آن ها را افزایش داد.

از مجموع آن چه که پیرامون حافظه کوتاه مدت بیان شد می توان نتیجه گرفت که حافظه کوتاه مدت دارای کارکرد های مهمی از جمله ذخیره کردن اطلاعات برای مدتی کوتاه و فراهم نمودن فضای مناسب برای محاسبات ذهنی است و نقش دیگری که می توان برای آن در نظر گرفت این است که حافظه کوتاه مدت به عنوان ایستگاهی موقت برای حافظه دراز مدت عمل می کند و عامل مهمی که سبب انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه دراز مدت می شود، مرور ذهنی است که این کار سبب ثبت اطلاعات و بایگانی آن ها در حافظه دراز مدت خواهد شد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه قرآن و معارف سیما، به نقل از فارس، از روز دوشنبه گذشته در اردن و الجزائر دو مسابقه قرآن بین‌المللی با حضور دو تن از قاریان ایرانی آغاز به کار کرده است.

بنابر این گزارش در یازدهمین مسابقات حفظ، تلاوت و تفسیر قرآن کریم در اردن متسابقانی از 43 کشور از جمله مالزی، الجزائر، تونس، بحرین، عربستان و مراکش و ایران حضور دارند.

در این مسابقات که تا 27 رمضان ادامه خواهد داشت متسابقان در سه بخش حفظ کل قرآن کریم، حفظ 20 جزء قرآن کریم و حفظ ده جزء به رقابت می‌پردازند.

در همین حال در منطقه «المحمدیه» در پایتخت الجزائر نیز دهمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم این کشور با حضور 49 متسابق از 66 کشور برگزار می‌شود.

کمیته داوران این مسابقات که همه ساله برای جوانان زیر 25 سال برگزار می‌شود و تا 26 رمضان ادامه خواهد داشت شامل 5 داور از الجزائر، لبنان و اردن است.

در مسابقات بین‌المللی قرآنی اردن «محمد خاکپور» و در مسابقات بین‌المللی قرآن الجزائر نیز «پیمان ایازی» حاضر شده‌اند.

در حال حاضر با وجود رایانههای شخصی که امکان جستجو در قرآن را ساده کرده است و چاپهای مختلف از قرآن که مصونیت قرآن از تحریف را غیرممکن کرده است، چه نیازی به حفظ قرآن و صرف هزینههای کلان است؟

اگر هدف تنها مصون گشتن قرآن از تحریف بود، نیاز به حفظ قرآن و صرف هزینههای کلان وجود نداشت! اما آثار مختلفی بر حفظ قرآن مترتب است؛ از جمله:

1. یاد خدا

تأثیرگذاری بر جان و روح حافظ؛ بهگونهای که در هر پیشآمدی آیه مناسب با آن بر قلب خطور کند یا با یادآوری آن، شخص وظیفه خود را در حادثه تشخیص دهد. برای مثال قرآن درباره وسوسههای شیاطین میفرماید: إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیطَانِ تَذَکَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ؛ پرهیزکاران هرگاه خیالی شیطانی عارضشان شود، یاد [خدا] کنند و آنگاه بینا باشند. اعراف/201. پس همانگونه که خیال شیطانی جان را شعلهور میکند، یادآوری آیت، شعله را خاموش و دل را نورانی میسازد. بدیهی است چنین اثری بر وجود آیت قرآن، در رایانه و دفتر یادداشت مترتب نمیگردد.

به طور کلی، قرآن تذکره و عامل یادآوری است1 و این یادآوری آثار بسیاری دارد که با حفظ قرآن، بیشتر تأمین میشود.

2. شفای دردهای معنوی

قرآن همانگونه که راهنما و هدایتگر در صحنههای مختلف زندگی است، اثر ویژهای بر جان و قلب انسان دارد و آن درمان بیماریهای درونی است؛ نظیر کبر، غرور، ترس، اضطراب، تشویش خاطر، سوءظن به دیگران، بدبینی به سیر جریان امور و ... .

یکی از مهمترین ویژگیهای قرآن، زبان عاطفه و تأثیرگذاری آن بر عواطف و احساسات و تلطیف کردن آنها است2؛ چنان که خود میفرماید: یا ایهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًی وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ؛ ای مردم! از سوی پروردگارتان پندی برای شما و شفابخش دلها و رهنمود و رحمتی برای مؤمنان آمده است یونس/57. این شفابخشی هنگامی کامل میگردد که دل در محضر قرآن باشد و داروهای قرآنی را به خود تلقین و یادآوری کند.

بنابراین توصیه میشود، حداقل آیاتی که بر جان خود مؤثر و در درمان مشکلات روحی خود مفید تشخیص میدهید، را به حافظه و خاطر خود بسپرید. بکوشید آن را از حد حافظه ذهنی، به باور قلبی تبدیل کنید تا در اثر این تلقین، قلب درمان شده و آثار شفابخش آن را شاهد باشید.

شاید مهمترین علت سفارشهای مکرر به حفظ قرآن از سوی پیشوایان معصوم علیهمالسلام، رهانیدن انسان از اضطراب، تشویشها و آلام روحی باشد؛ چراکه قرآن «ذکر» است وَهَذَا ذِکْرٌ مُّبَارَکٌ أَنزَلْنَاهُ انبیاء/50 و اطمینان قلب در ذکر خدا نهفته است. أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ رعد/28 و روگردانی از ذکر خدا زندگانی سخت و توأم با تنگناها و گرفتاریها را به دنبال دارد3.

3. تحقیق و پژوهش

قرآن مجید کتابی برای همه زمانها و متناسب با نیازهای علمی همه انسانها است. این کتاب طوری تنظیم شده، که عبارتهای آن علاوه بر معانی ظاهری، دارای معانی باطنی بسیار عمیقی است. معانی باطنی قرآن فراتر از دسترسی به الفاظ از طریق رایانه و کتاب است. راه اصلی رسیدن به معانی باطنی، کشف انواع ارتباط بین آیت است. به عبارت دیگر تحقیق و پژوهش در قرآن نیاز به هوشمندی ذهن و نورانیت قلب دارد. این مهم با حفظ کردن و انس با قرآن، بهتر امکانپذیر است4.

منبع: hawzah.net

پینوشتها

1. نظیر آیت: مدثر/55؛ عبس/12؛ مریم/16، 41، 51، 54 و 56 و احزاب/24.

2. ر.ک: تفسیر قرآن، استاد شهید مطهری، ج10، بخش اول.

3. طه/124.

4. ر.ک: شهریار پرهیزکار، چگونه قرآن را حفظ کنیم، ص22؛ اهمیت و روش حفظ قرآن، ص9ـ21.

ضرورت حفظ قرآن در عصر حاضر

مسئله­ی حفظ قرآن از عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و به دستور تاکید خود آن حضرت که در روایات زیادی وارد شده به عنوان یک سنت و عبادت در تمام قرون و اعصار ادامه داشته است. حتی پس از آن که قران به صورت یک کتاب منتشر شد و در همه جا پخش گردید و حتی بعد از پیدایش صنعت چاپ که سبب شد این کتاب با بالاترین شمارگان در کشورهای اسلامی چاپ و نشر گردد، باز مسئله ی حفظ قرآن به عنوان یک سنت دیرینه و افتخار بزرگ موقعیت خود را حفظ کرد، به طوری که در هر شهر و دیار همیشه جمعی حافظ قران بوده و هستند.[1]

در ذیل به برخی از عوامل این گرایش شدید به حفظ قرآن اشاره می شود:

1.      قرآن کریم سنگ ینای فرهنگ و پایه ی اصیل افکار و عقاید مسلمانان است چنان چه اهمیت این موضوع پیامبر اکرم را بر آن داشت که برای محافظت این کتاب از فراموشی و تحریف آن را مدون کند هم چنین مسلمانان را به حفظ کردن قرآن تشویق می کرد تا خطوط فکری و فرهنگی و مفاهیم قرآن محفوظ بماند و مسلمانان از سنت ها و تشریع هایی که در قرآن آمده آگاه شوند.[2]

2.      پیامبر اکرم صلی الله پیشوای مسلمانان بوده و آنان را به سوی حفظ قرآن و از برکردن آن سوق می داد و آنان را بر این کار تشوق می نمود محبت و مودت بسیار عمیق مسلمانان به رسول اکرم صلی الله و تاثیری که وجود ایشان در حیات و سلوک مسلمانان داشت عامل تبعیت مسلمانان در بسیاری از مسائل از ایشان بود، بدون این که توجه به لزوم شرعی آن داشته باشند .[3]سیطره و سلطه ی کامل از آن پیامبر بود و طبیعی است که اگر رهبری به حفظ یا قرائت کتابی ابراز رغبت کند، سبب رواج آن بین پیروانش خواهد شد، کسانی که طالب رضایت او هستند خواه برای دین یا دنیا از عمل او پیروی می کنند.[4]

3.      ثواب بسیاری که خداوند سبحان برای قاریان و حافظان قرآن قرار داده است و رغبت بسیاری از مسلمانان برای کسب ثواب بیشتر در این زمینه عامل دیگری برای روی آوردن مسلمانان به حفظ قرآن بوده است.[5]

4.      سیره ی عملی اهل بیت علیهم السلام که سند و حجتی برای مسلمانان است و ده ها حدیث که در فضل حفظ و حافظ قرآن از ناحیه ایشان صادر شده است، خود عاملی بزرگ برای گرایش مسلمانان که شیفته و سر سپرده ی این خاندان بودند به حفظ قرآن بوده است.

5.      عرب ها اهتمام زیادی به حفظ کلام بلیغ داشتند و به همین خاطر اشعار و خطبه های جاهلیت را حفظ می کردند چه رسد به قرآن که با بلاغتش هر بلیغی را به مبارزه می طلبد و با فصاحتش هر خطیب سخنوری را به سکوت وا می دارد.

تمامی عرب متوجه قرآن بودند و در این جهت مومن و کافر همسان بودند چرا که مومن به خاطر ایمانش و کافر با هدف معارضه و ابطال آن را حفظ می کرد.

6.       همواره مسلمانان این گونه می پنداشتند که جهت استفاده بهتر و بیشتر از این کتاب آسمانی، باید آیات آن را به ذهن بسپارند تا تلاوت و عمل به آن برایشان آسان گردد. و بدین جهت علمای سلف و حوزه های دینی متصل یا نزدیک به عهد ائمه نیز اهمیت شایانی برای حفظ قران قائل بودند تا آن جا که شرط حضور در بعضی از دروس حوزوی و مدارس علمیه ، حفظ قرآن بوده است.

-تفسیر نمونه ج11ص17[1]

-علوم الفرآن، ص109[2]

-همان ص110[3]

-البیان فی تفسیر القرآن، ص253[4]

-همان[5]

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه قرآن و معارف سیما به نقل از خبرگزاری تسنیم ، سازمان دارالقران‌الکریم با همکاری ادارات‌کل تبلیغات اسلامی استان‌ها، هشتمین دوره طرح ارزیابی مدرک تخصصی به حفاظ قرآن کریم را از امروز 15 اسفند در سایت تلاوت سازمان دارالقرآن‌الکریم آغاز کرده و براساس فراخوان اعلام شده، ثبت نام تا پایان فروردین 92 ادامه خواهد داشت.

«استاد حفظ قرآن»، «حافظ ممتاز قرآن»، «حافظ کل قرآن»، «حافظ 20 جزء قرآن» و «حافظ 10 جزء قرآن» از جمله درجات اعطایی در این دوره از طرح اعطای مدرک به حفاظ قرآن کریم است که برای هر یک از این درجات، شرایطی نیز تعیین شده است.

هر ساله ثبت‌ نام از متقاضیان از اردیبهشت‌ماه آغاز می‌شد که امسال با توجه به درخواست‌هایی که از حافظان قرآن به دبیرخانه ارسال شده بود و با تصویب شورای کارشناسی دبیرخانه ثبت نام و اجرای آزمون‌ها دو ماه زودتر یعنی از امروز 15 اسفند آغاز شده است و در پی آن زمان برگزاری آزمون مرحله اول که هر ساله تیرماه برگزار می‌شد نیز جمعه 20 اردیبهشت خواهد بود.

حفظ حداقل 10 جزء پیوسته قرآن کریم و داشتن تابعیت ایرانی از جمله شرایط عمومی ثبت نام است و متقاضیان برای شرکت در این طرح باید تصویر اول شناسنامه و تصویر عکس خود را با زمینه روشن را نیز ارسال کنند.

آزمون مرحله اول این طرح در بخش ترجمه و مفاهیم قرآن کریم است که 80 درصد پرسش‌های این آزمون شامل ترجمه و مفاهیم قرآن بوده و 20 درصد پرسش‌ها نیز مربوط به حفظ قرآن است و ترجمه پیشنهادی هم ترجمه آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی یا استاد آیتی است.

آزمون مرحله اول این طرح در سه رشته حفظ 10 جزء، حفظ 20 جزء و حفظ کل قرآن برگزار خواهد شد، افرادی که در مرحله اول این آزمون شرکت می‌کنند حداقل باید حافظ 10 جزء قرآن باشند و پس از اعلام نتایج اولین مرحله آزمون‌ این طرح، افراد واجد شرایط باید استان‌ مورد نظر جهت شرکت در آزمون شفاهی را انتخاب و مجدداً در سایت ثبت نام و آمادگی خود را جهت شرکت اعلام کنند.

مرحله سوم طرح نیز پس از اعلام نتایج مرحله دوم و مرحله شفاهی برگزار خواهد شد، کسانی که به این مرحله راه می‌یابند حافظان کل قرآن هستند که امتیاز لازم جهت ورود به مرحله سوم را کسب کرده و با شرکت در آزمون مرحله سوم طرح که به صورت کتبی برگزار خواهد شد، به پرسش‌هایی درباره ترجمه و مفردات قرآن کریم پاسخ می‌دهند و مرحله چهارم طرح ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حفاظ قرآن نیز در حوزه تفسیر خواهد بود و تمامی این مراحل در زمان‌بندی از پیش‌ تعیین شده اجرا خواهد شد.

دارندگان مدارک کارشناسی ارشد اللهیات، گرایش علوم قرآن و حدیث و سطح سه حوزه، رشته علوم قرآنی و تفسیر از آزمون‌های مرحله اول معاف هستند و دارندگان رتبه‌های اول تا سوم مسابقات کشوری و بین‌المللی نیز (جهت دریافت مدرک درجه 1، 2 و 3) و همچنین دارندگان مدرک حفظ مربوط به اعطای مدرک کارشناسی و بالاتر (جهت دریافت مدرک درجه 3) از آزمون‌های مرحله دوم معاف هستند.

قبول‌شدگان در هر یک از مراحل آزمون دوره گذشته به شرط عدم درخواست ارتقای درجه، از شرکت مجدد در آن مرحله و مراحل پیش از آن معاف هستند.

سوال: وقتی حدود یک ساعت برنامه حفظ یا مرور دارم، خیلی از نظر ذهنی خسته می شوم، آیا راهکاری برای استفاده بیشتر از وقت وجود دارد؟

برای حفظ و مرور به خصوص وقتی حافظ به اجزای بالاتر مثلا 15 جز و بیشتر می رسد، به طور طبیعی باید وقت بیشتری را به مرور اختصاص دهد، چرا که به هر حال باید در طول هفته، یکبار همه محفوظاتش را مرور کند. از این رو گاهی سه یا چهار ساعت در روز باید برای حفظ و مرور وقت بگذارد، این مدت و یا بیشتر از آن هم برای شخص مشکلی پیش نمی آورد، اما عدم توجه به یک نکته کوچک گاهی باعث ایجاد خستگی زیاد در شخص می شود و آن این است که به ازای هر نیم ساعت مرور یا حفظ، 5 تا 10 دقیقه را به استراحت یا کار دیگری اختصاص دهید، مثلا قدم بزنید آبی بنوشید و یا هر کاری جز مرور انجام دهید فقط دقت کنید وقت از دست شما خارج نشود و طبق برنامه ریزی جلو بروید.

سوال: در هنگام حفظ کردن اگر صدای خودم را نشنوم نمی توانم حفظ کنم، برخلاف برخی دوستان که بدون صدا و به اصطلاح در دل خود آیات را می خوانند و حفظ می کنند، آیا این مسئله اشکالی به حساب می آید؟

اگر هنگام حفظ کردن و مرور محفوظات، شخص به گونه ای بخواند که صدای خود را نیز بشنود، علاوه بر حافظه تصویری، حافظه شنوایی او هم درگیر کار حفظ شده و حفظ او از اتقان بیشتری برخوردار خواهد شد پس این که شما مجبور هستید تا باصدای بلند بخوانید نه تنها عیبی نیست بلکه یک حسن برای حافظ محسوب می شود، فقط در این زمینه متوجه باشید که با صدایی آرام و آهسته مانند خواندن نمازصبح یا مغرب که مرد باید نمازش را با صدا بخواند، این گونه تلاوت کنید تا تارهای صوتی و حنجره شما زود خسته نشود و در مورد کسانی که آهسته به حفظ و مرور می پردازند به طوری که صدایشان جهر ندارد مانند خواندن نماز ظهر یا فقط در ذهن خود مرور می کنند، توصیه می کنیم، برای بهره مندی بیشتر و تقویت حفظ خود، با صدایی متوسط و آرام که گوششان هم بشنود، تلاوت کنند، این کار علاوه بر تقویت حافظه شنوایی به تقویت تجوید و ترتیل هم کمک خواهد کرد.

چرا که کسی که بسیار آهسته یا در ذهنش می خواند، چندان توجهی به تجوید و ترتیل ندارد، برعکس آن که با صدا می خواند، به این سمت سوق پیدا می کند که زیباتر تلاوت کند.

پاسخ از کارشناس حفظ قرآن-جناب آقای داوود قاسمی

سوال: وقتی آیه ای را می شنوم نمیتوانم تشخیص بدهم کدام سوره است؟

پاسخ از کارشناس حفظ قرآن، جناب آقای داوود قاسمی

این مشکل به شیوه حفظ کردن آیات بر میگردد، برخی حافظان قرآن، موقع حفظ آیات و جملات به نام سوره توجه ندارند، هم چنین موقع مرور ده درس و دوره، ملتفت نام سوره نیستند فقط تکرار می کنند، این مطلب باعث می شود ذهن بر روی نام سوره متمرکز نشده و آیه را تنها حفظ شود، لذا این دسته از حافظان موقع شنیدن یک آیه می توانند ادامه آن را هم بخوانند اما بسیاری از مواقع نمی توانند به راحتی به خاطر بیاورند که این آیه در چه سوره ای قرار دارد پیشنهاد ما به همه حافظان قرآن این است که موقع حفظ هر جمله و آیه علاوه بر تمرکز بر حفظ آن در ذهنشان نام سوره را هم متذکر باشند ساده تر بخواهیم بگوییم آن که مثلا وقتی مشفول حفظ این آیه هستید: یا ایها الناس قدجاءکم برهان من ربکم، هم زمان با تکرار این قسمت و تمرکز بر جز جز کلمات آن، در ذهنتان باشد که این آیه 174سوره نساء است، این کار در اوایل کمی سخت است اما باگذشت زمان، به آسانی به آن عادت کرده و در واقع بدون صرف وقت هم شماره آیه و هم نام سوره در ذهن شما ثبت می شود، البته این همه ی کاری اکه باید انجام شود نیست در هنگام مرور درس جدید، ده درس و دوره هم باید توجه به نام سوره و اگر شماره آیات را حفظ می کنید توجه به شماره آیه داشته باشیدعلاوه بر این در هنگام مباحثه ، حدود پنج دقیقه از وقت مباحثه را به پرسش از نام سوره و شماره آیه اختصاص دهید، اگر به این برنامه پای بند بودید مطمئن باشید مشکل یاد آوری نام سوره و هم چنین شماره آیه را هیچ گاه نخواهید داشت.

آغاز آموزش حفظ جزء اول قرآن کریم در برنامه رادیویی «نورباران»

گروه فعالیت‌های قرآنی: آغاز آموزش حفظ جزء اول قرآن کریم در برنامه «نورباران» که از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به روی آنتن شبکه رادیویی قرآن می‌رود، آغاز شد.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) به نقل از روابط عمومی رادیو قرآن، قرآن برترین و بالاترین هدیه حضرت احدیّت به بشر است و حفظ آن یکی از توفیقات بزرگ الهی به حساب می‌آید که شامل حال هر کسی نمی‌شود.

استعداد، آمادگی، لیاقت، توفیق، سعادت، عنایت و افاضت موجب می‌شود خداوند متعال، این نعمت بزرگ را به فرد عطا فرماید و سعادتمندترین افراد کسانی هستند که پس از حفظ قرآن کریم، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‌های بیکران قرآن کریم خالی نکنند، در همین راستا رادیو قرآن در نگاهی ویژه به طرح ملی حفظ قرآن کریم، برنامه «نورباران» را برای حفظ عمومی و آسان تقدیم شنوندگان کرده است که این برنامه تاکنون با محوریت حفظ جزء 29 و 30 قرآن کریم به روی آنتن رفته است.

برنامه «نورباران» کاری از گروه قرآن و آموزش است که در راستای طرح ملی حفظ قرآن کریم شنبه تا چهارشنبه از ساعت 19 بر روی آنتن رادیو قرآن می‌رود و این برنامه رادیویی همزمان با ایام‌الله دهه فجر انقلاب اسلامی با محوریت حفظ سوره بقره تقدیم شنوندگان شده است.

در این برنامه رادیویی که از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به روی آنتن شبکه رادیویی قرآن می‌رود، 140 آیه سوره بقره با حضور کارشناسان و حافظان قرآن کریم برای حفظ آموزش داده می‌شود.

بنابراین گزارش، شنوندگان رادیو قرآن می‌توانند با همراهی کارشناسان برنامه «نورباران» از جمله مهدی سیف، معتز آقایی، اسدالله هاشمی‌، حسین طرقی و مهدی عباسی، حافظ جزء اول قرآن کریم شوند.

یادآور می‌شود، برنامه رادیویی «نورباران» به سردبیری و تهیه‌کنندگی مسعودرضا خالقی از شنبه تا چهارشنبه ساعت 19 تا 20 از شبکه رادیویی قرآن موج اف ام ردیف 100مگاهرتز پخش می‌شود.

مدیرکل قرآن، نماز و عترت وزارت آموزش و پرورش در ادامه با یادآوری اینکه زمان ثبت‌نام در طرح نهضت ملی حفظ قرآن کریم در کتاب «نسیم هدایت» که به استان‌ها ارسال شده نیز آمده است، ادامه داد: ادارات آموزش و پرورش استان‌ها و شهرستان‌ها براساس این کتاب، موظف به ثبت‌نام دانش‌آموزان و فرهنگیان برای شرکت در طرح «نور» هستند و باید شرایط ثبت‌نام دانش‌آموزان و فرهنگیان را فراهم کنند.

بنیادی در این بخش از سخنان خود با بیان اینکه هنوز آمار دقیقی از تعداد ثبت‌نام‌شدگان در دومین سال اجرای طرح نهضت ملی حفظ قرآن کریم در دست نداریم، افزود: آمار ثبت‌نام شدگان این طرح در سال جاری را اواخر اسفند و با پایان یافتن مهلت ثبت‌نام اعلام خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه ثبت‌نام در دومین سال اجرای طرح «نور» فقط برای دانش‌آموزان و فرهنگیانی است که سال گذشته در این طرح ثبت‌نام نکرده بودند، گفت: قرآن‌آموزانی که طی سال گذشته از طریق مدرسه مجازی قرآن ثبت‌نام کرده بودند امسال فقط می‌توانند با وارد کردن شماره کاربری خود در سایت مدرسه مجازی قرآن، تعداد جزء‌هایی را که تصمیم به حفظ آن دارند، انتخاب کرده و با حفظ این جزء‌ها برای شرکت در آزمون‌های طرح نهضت ملی حفظ قرآن کریم آماده شوند.

 بنیادی:

آزمون‌های سال گذشته نیز بهار 91 در سراسر کشور برگزار شد که در نهایت از میان سه میلیون و 500 هزار دانش‌آموز ثبت‌نام شده در این طرح، دو میلیون نفر از دانش‌آموزان حدنصاب نمرات را کسب کرده و به عنوان حافظ نیم جزء تا 30 جزء قرآن کریم انتخاب شدند

مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور قرآنی در بخش دیگری از سخنان خود به زمان برگزاری آزمون‌های دومین سال طرح نهضت ملی حفظ قرآن کریم اشاره کرد و افزود: این آزمون‌ها که همانند سال گذشته در بخش مدرسه‌ای، منطقه‌ای و استانی خواهد بود از فروردین 92 در مدارس و آموزشگاه‌های کشور آغاز می‌شود و تا پایان خرداد در مراحل منطقه‌ای و استانی ادامه خواهد داشت.

وی درباره دانش‌آموزانی که سال گذشته در طرح نهضت ملی حفظ قرآن کریم ثبت‌نام کرده بودند، گفت: آزمون‌های سال گذشته نیز بهار 91 در سراسر کشور برگزار شد که در نهایت از میان سه میلیون و 500 هزار دانش‌آموز ثبت‌نام شده در این طرح، دو میلیون نفر از دانش‌آموزان حدنصاب نمرات را کسب کرده و به عنوان حافظ نیم جزء تا 30 جزء قرآن کریم انتخاب شدند.

مدیرکل قرآن، نماز و عترت وزارت آموزرش و پرورش ادامه داد: پاداش‌های دانش‌آموزان حافظ نیم جزء تا حفظ کل در نخستین سال اجرای طرح «نور» به تمامی استان‌ها پرداخت شده و پاداش‌های حافظان 20 جزء و 30 جزء قرآن نیز با برخی از استان‌ها تصویه شده و در صورت دریافت مرحله پایانی بودجه فعالیت‌های قرآنی از شورای توسعه فرهنگ قرآنی، سایر پاداش‌ها نیز به زودی پرداحت می‌شود.

بنیادی عنوان کرد: علاوه بر پرداخت پاداش‌های نقدی به دانش‌آموزان و فرهنگیان حافظ قرآن، لوح تقدیرهایی نیز پیش‌بینی شده که بخشی از این لوح‌ها با امضای وزیر آموزش و پرورش اهدا خواهد شد و سایر دانش‌آموزان نیز لوح‌های خود را از مدیرکل آموزش و پرورش استان، مدیر آموزش و پرورش شهرستان یا مدیر مدرسه دریافت می‌کنند.

مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور قرآنی در پایان یادآور شد: اعطای گواهی حفظ دو جزء تا 30 جزء قرآن کریم از دیگر برنامه‌های ما به منظور تجلیل از دانش‌آموزان حافظ قرآن است که این گواهی‌ها نیز به دانش‌آموزانی که بالاترین نمره را کسب کرده و به حدنصاب رسیده باشند، اعطا خواهد شد.

1. فروتنی
حافظ قرآن نباید در برابر توفیقی که خداوند متعال به او عنایت کرده، مغرور شود و تکبر و فخر بورزد. امام صادق ـ علیه السلام ـ می‌فرماید: با صدایی بلند به حافظ می‌گویند: ای حافظ قرآن، به وسیله‌ای قرآن در برابر مردم فروتن باش تا خداوند عزیزت گرداند و از فخر و تکبر بپرهیز تا ذلیل و خوارت نسازد.[1]
2. عمل به قرآن
قرآن کتاب هدایت و روشنگری است و مهم‌ترین هدف عالی قرآن هدایت بشریت به سوی سعادت و تعالی و رشد و کمال انسان‌ها و ایجاد روح عبودیت می‌باشد. لذا مهم‌ترین اهداف عالی حافظ قرآن باید این باشد که در مسیر حفظ قرآن، عامل به قرآن باشد نه اینکه حفظ قرآن را به عنوان ابزاری برای منافع دنیوی و... استفاده نماید. قرآن کریم می‌فرماید: «لِمَ تَقُولُونَ مَا لَاتَفْعَلُونَ.»[2]چرا می‌گویید آنچه را که عمل نمی‌کنید. آری یکی از بهترین راه‌های مهجوریت‌زدایی قرآن عمل واقعی به قرآن است.
3. حفظ اندوخته‌ها
یکی از مسئولیت‌های حافظ قرآن تلاش برای تثبیت و استحکام محفوظات قرآنی است. امام صادق ـ علیه السلام ـ می‌فرماید: هرکس سوره‌یی از قرآن را فراموش کند، آن سوره به صورتی زیبا و در درجه‌یی بلند در بهشت در برابرش آشکار می‌گردد. وقتی آن‌را می‌بیند، می‌گوید: تو کیستی که چنین زیبایی؟ کاش برای من بودی. سوره می‌گوید: مرا نمی‌شناسی؟! من فلان سوره‌ام. اگر مرا فراموش نمی‌کردی، تو را به این درجه و مقام می‌رساندم.[3]
برخی از فقیهان نگهداری آیات در حافظه را واجب می‌دانند. در نظر آنان حفظ قرآن مجید واجب نیست؛ ولی حافظ باید بکوشد آنچه می‌داند فراموش نکند.
نقل عن السید الخویی ـ قدس سره ـ : «بان من حفظ مقدارا من القرآن الکریم وجب علیه ان یواظب علی حفظه فهل هذا صحیح و هل موافق لنظرکم الشریف.»
التبریزی ـ دام ظلّه العالی ـ : «نعم، الاحوط المحافظه علی من حفظ بتکرار القرائة و نحوها.»[4]
از آیت‌الله خویی ـ قدس سره ـ نقل شده که می‌گوید: «بر آن‌که مقداری از قرآن کریم را حفظ کند، واجب است در نگهداری‌اش بکوشد. آیا این نقل درست است و با نظر شریف شما مطابقت دارد؟»
آیت‌الله تبریزی: «آری (این نقل درست است) به نظر من احتیاط واجب اقتضا می‌کند کسی که قرآن به‌خاطر می‌سپارد به یاری تکرار و مانند آن در حفظ اندوخته‌هایش بکوشد.
4. پرهیز از اشتغال به کارهای دنیوی
حافظ قرآن باید هر روز وقتی را به تکرار محفوظات قرآنی اختصاص دهد و از غرق شدن در کارهای دنیوی[5]بپرهیزد. یکی از یاران امام صادق ـ علیه السلام ـ به نام یعقوب احمر به حضرت عرض کرد: بدهی بسیار دارم و چنان در اندوه فرو رفته‌ام که قرآن را از یاد برده‌ام.
امام فرمود: قرآن، قرآن! همان قرآن و سوره‌یی از آن در رستاخیز می‌آید و تا هزار درجه (در بهشت) بالا می‌رود. آن‌گاه می‌گوید: اگر مرا حفظ می‌کردی، تو را به این‌جا می‌رساندم.[6]
5. لزوم روخوانی قرآن
حافظ قرآن باید، برای تثبیت محفوظات قرآنی‌اش و نیز محروم نشدن از پاداش نگریستن به قرآن، وقت خود را به دو بخش تقسیم کند. زمانی را به تکرار محفوظات اختصاص دهد و زمانی را به تلاوت قرآن از روی مصحف. تلاوت از روی مصحف حافظ را از عبادت نگاه به قرآن بهره‌مند ساخته، سبب می‌شود به اشتباهات و نقاط ضعف و ابهامش پی ببرد و از صحت اندوخته‌هایش مطمئن گردد. اسحاق بن عمار از حضرت امام صادق ـ علیه السلام ـ پرسید: فدایت شوم، من حافظ قرآنم، قرآن را از حفظ بخوانم بهتر است یا از روی مصحف؟
امام فرمود: از روی مصحف تلاوت کنی بهتر است. آیا نمی‌دانی که نگاه کردن به قرآن عبادت است.[7]
البته مراد امام ـ علیه السلام ـ این نیست که قرآن همیشه از روی مصحف قرائت شود؛ زیرا گاه باید، برای تثبیت محفوظات، آن‌را از حفظ تکرار کرد. افزون بر آنچه گذشت، تلاوت قرآن از روی مصحف به تقویت چشم، سبک شدن عذاب پدر و مادر و... می‌انجامد.[8]

منبع: اندیشه قم

رشته حفظ کل قرآن سنگین‌ترین رقابت قرآنی کشور است/ همه برای فینال آمده بودند

گروه فعالیت‌های قرآنی: نفر اول بیست و هفتمین دوره مسابقات ملی قرآن دانشجویان کشور در رشته حفظ کل با تأکید بر اینکه رقابت‌های رشته حفظ کل قرآن سنگین‌ترین رقابت قرآنی کشور است، گفت: اکثر شرکت کنندگان این رشته برای حضور در فینال به ساری آمده بودند.

علیرضا فیض، یکی از شرکت کنندگان رشته حفظ کل در سی و پنجمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در ساری، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: تاکنون در مسابقات قرآن زیادی حضور یافته‌ام و به لطف خداوند متعال توانسته‌ام رتبه‌هایی را به دست بیاورم که از جمله آنها می‌توان به رتبه اول رشته حفظ کل قرآن مقطع شکوفه‌ها در سال 1388 در استان بوشهر، رتبه اول فرهنگسراهای کشور، رتبه اول استان تهران و رتبه اول جشنواره ملی قرآن دانشجویان کشور در آبان ماه امسال که در تهران برگزار شد، اشاره کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در مسابقات بین‌المللی امارات و تونس هم حضور یافته است، افزود: در این مسابقات با توجه به اینکه تعداد شرکت کننده‌ها زیاد بود در بین 15 نفر برتر حضور داشتم و موفق به کسب رتبه‌ای نشدم.

فیض با تأکید بر اینکه مسابقات حفظ کل قرآن کریم سنگین‌ترین مسابقات قرآن است، تصریح کرد: در این دوره از رقابت‌ها شاهد حضور برترین‌های کشور بودیم و واقعاً رقابت بسیار سختی بین شرکت کننده‌ها وجود داشت و نفرات برتر با اختلاف بسیار ناچیزی در رده‌بندی قرار گرفتند.

نفر اول مسابقات ملی قرآن دانشجویان در سال 1391 در رشته حفظ کل در ادامه اظهار کرد: اکثر شرکت کننده‌ها در این دوره از مسابقات برای کسب رتبه برتر به این مسابقات آمده بودند و با شناختی که از برخی از شرکت کننده‌ها داشتم از ابتدا مشخص بود رقابت سختی در رشته حفظ کل برگزار خواهد شد.

فیض با اشاره به اینکه برای دومین بار است که در این مسابقات شرکت می‌کند، خاطرنشان کرد: امسال مسابقات بسیار پیچیده شده بود. سال گذشته دو سؤال در هتل پرسیده می‌شد اما امسال سه سؤال در هتل و دو سؤال حدوداً یک و نیم صفحه‌ای در سالن مسابقات پرسیده ‌شد و نفرات فینالیست باید به چهار سؤال پاسخ می‌دادند که این امر نشان دهنده پیچیده شدن مسابقات بود و رقابت را واقعاً سخت کرده بود.

این شرکت کننده سی و پنجمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم حضور استاد راهنما در این دوره از مسابقات را یکی از نکات مثبت آن ارزیابی کرد و گفت: هر شرکت کننده پس از اجرای خود با مراجعه به استاد راهنما می‌توانست به ایرادات و مشکلاتی که در اجرا داشته است پی ببرد که از کارهای خوب این دوره از مسابقات بود.

وی در ادامه به بحث اسکان متسابقان پرداخت و افزود: مطمئناً مسئولان برگزاری مسابقات در استان مازندران در حد توان خود برای اسکان مناسب شرکت کننده‌ها تلاش کرده‌اند و اگر قصوری بوده است به خاطر این بوده است که بضاعت‌شان در همین حد بوده است ولی همیشه این طور بوده است که جامعه قرآنی یک جورهایی در مهجوریت قرار بگیرد و کمتر به آن بها داده ‌شود چرا که قطعاً در شهر ساری هتل‌های به مراتب بهتری وجود داشت که مورد استفاده قرار گیرد.

نفر اول بیست و هفتمین دوره مسابقات ملی قرآن دانشجویان کشور در رشته حفظ کل در ادامه به مقایسه مسابقات سراسری قرآن کشور با مسابقات ملی دانشجویان پرداخت و تصریح کرد: در اینکه سطح مسابقات سراسری قرآن دارای سطح به مراتب بهتری است اصلاً شکی نیست و البته مسابقات ملی قرآن دانشجویان هم سطح بالایی دارد اما به نظر من بالاترین سطح مسابقات قرآن در کشور در بخش حفظ کل، همین مسابقات سراسری قرآن کریم است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه قرآن ومعارف سیما به نقل از خبرگزاری مهر، مهدی سلیمانی مدیرآموزش دارالقرآن خانه کارگر گفت: حافظان کل قرآن کریم در دوره آمادگی آزمون طرح اعطای مدرک کارشناسی بورسیه می شوند.

وی گفت: دارالقرآن خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد تا حافظان کل قرآن کریم که متقاضی شرکت در آزمون کارشناسی حفظ می باشند را برای آمادگی هرچه بیشتر در این آزمون بورسیه نماید.

وی افزود: متأسفانه هزینه های بسیار بالای دوره های آمادگی آزمون موجب شده تا بسیاری از حفاظ توانایی حضور در این دوره را نداشته باشند لذا این طرح برای کمک هرچه بیشتر به این نخبه های قرآنی صورت می پذیرد.

سلیمانی در خصوص دوره کارشناسی حفظ قران کریم گفت: پیرو مصوبه مجلس شورای اسلامی در سال 1375 ، حافظان کل قرآن کریم می توانند با شرکت و قبولی در آزمون کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث سازمان سنجش و نیز آزمون شفاهی حفظ قرآن کریم که توسط سازمان اوقاف و امور خیریه و یا سازمان تبلیغات اسلامی گرفته می شود، مدرک لیسانس علوم قرآن و حدیث بدون تحصیل در دانشگاه و بدون داشتن حتی مدرک دیپلم دریافت کنند.

مدیرآموزش دارالقرآن خانه کارگر گفت: متاسفانه به جهت هزینه های بالای این دوره آموزشی تنها کمتر از 5 مرکز در کشور توانایی برگزاری این دوره آموزشی را دارند که دارالقرآن خانه کارگر که موفق ترین مرکز به جهت بالاترین آمار قبولی در سطح کشور می باشد در سال جاری در نظر دارد تا تعدادی از حفاظ کل قرآن کریم را که در آزمون ویژه حداقل نمره قبولی را کسب کنند را به صورت رایگان بورسیه می نماید.

وی درخصوص زمان برگزاری آزمون بورسیه این دوره آموزشی گفت: این آزمون احتمالا در اواخر بهمن سال جاری برگزار می گردد که تاریخ دقیق از طریق رسانه های جمعی متعاقبا اعلام می گردد.

به گزارش خبرنگار قرآنی خبرگزاری فارس، مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت «نورالثقلین» که در زمینه علمی و پژوهشی امور قرآنی و حدیثی فعال است؛ اقدام به طراحی مصحف ویژه حفاظ قرآن و کسانی که در مسیر حفظ قرار دارند کرده است.

بنا بر این گزارش در هر صفحه این مصحف، علاوه بر وجود یک صفحه قرآن کریم ، «لغات دشوار» و نیازمند به توضیح، «آیات مشابه» و توضیحات لازم برای «تسهیل» حفظ آیات آن صفحه ذکر شده است.

در این مصحف آیات مربوط به «فضایل» اهل‌بیت(ع) برجسته و با ذکر احادیث مرتبط توضیح داده می‌شود.

یکی از ویژگی‌های این مصحف «تقطیع محتوایی» سوره‌ها است و از آن جهت که به کارگیری محتوای آیات، افراد را در حفظ بهتر آنها یاری می‌کند؛ سبب تثبیت بیشتر محفوظات و کیفیت بالاتر آن می‌شود و بدین ترتیب هر سوره دارای چند مقطع محتوایی است که حافظان قرآن با توجه به آنها کار حفظ خود را پیش می‌برند.

ذکر «نکات کاربردی» برای حفظ آیات دشوار، توضیح قواعد خاص «تجویدی» و توضیح نکات مربوط به «وقف و ابتدا» در آیات هر صفحه از دیگر ویژگی‌های این مصحف است.

منبع:http://quran.iribtv.ir/web/quran/home

موضوع: ثبت خیرات در نزد خدا

...وَ مَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ ...

... و هر کار خیری را برای خود از پیش می‌فرستید، آن را نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت؛...

﴿البقرة، 110﴾

...وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ‌

...و افراد باایمان، باید تنها بر خدا توکّل کنند!

﴿آل‏عمران‏، 122﴾

موضوع:  توکل در تصمیمات

فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ

هنگامی که تصمیم گرفتی، (قاطع باش! و) بر خدا توکل کن!

﴿آل‏ عمران‏، 159﴾

بزرگترین پایگاه ورزشی جهان عرب، "محمد بن آدم"، مفتی و مبلغ اسلامی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی "توییتر" اعلام کرد که واسیریکی ابو دیابی، بازیکن مسلمان تیم ملی فوتبال فرانسه و باشگاه آرسنال انگلیس توانسته 19 جزء از 30 جزء قرآن مجید را حفظ کند.

این مبلغ اسلامی عکسی از خود و "واسیریکی ابو دیابی" در شبکه توییتر منتشر کرده و در توضیح آن نوشت: در این عکس همراه با دوستم "ابو دیابی"، بازیکن باشگاه "آرسنال" هستم، ما پس از آنکه وی 19 جزء از قرآن مجید را حفظ کرد، منتظر نماز عشاء هستیم.

این در حالی است که به نوشته روزنامه "رپوبلیکا آنلاین" چاپ اندونزی، "واسیریکی ابو دیابی" 27 ساله به آموزه ها و تعالیم دین مبین اسلام پایبند بوده و کارهای خیرخواهانه زیادی از جمله کمک مداوم برای ساخت مدرسه اسلامی در شهر "لندن"، پایتخت انگلیس انجام داده است.

لازم به ذکر است که بازیکن خط میانی "توپچی های لندن" متولد سال 1986 میلادی در شهر "پاریس"، پایتخت فرانسه بوده و پیش از آنکه در اوایل سال 2006 میلادی به عضویت باشگاه فوتبال "آرسنال" انگلیس درآید و هفت سال اخیر را در این باشگاه قرمزپوش بگذارند، چند سالی نیز در باشگاه فوتبال "اوسر" فرانسه توپ می زد.

آبو دیابی در کنار مبلغ اسلامی در انتظار نماز مغرب و عشااین بازیکن مسلمان که در 16 بازی برای تیم ملی فوتبال فرنسه حضور داشته و در این دیدارها موفق شده یک گل ملی نیز به ثمر برساند، طی فصل جاری لیگ برتر فوتبال انگلیس با مصدومیت های زیادی مواجه بوده و در آخرین مورد نیز در اواخر ماه سپتامبر گذشته و در دیدار حساس "آرسنال" با "چلسی" که یکی از شهرآوردهای مهم شهر "لندن" بود دچار مصدومیت شد و نتوانست از شکست دو بر یک تیمش در برابر "آبی های لندن" جلوگیری کند.

"واسیریکی ابو دیابی" که به گفته "آرسن ونگر"، سرمربی فرانسوی باشگاه فوتبال "آرسنال" طی چند روز آینده به تمرینات گروهی باشگاه برمی گردد تا در ادامه فصل به کمک خط میانی "توپچی های لندن" بیاید، یکی از بازیکنان مورد علاقه دیدیه دشام، سرمربی تیم ملی فوتبال فرانسه نیز محسوب شده و قرار است این تیم را در راه صعود به جام جهانی فوتبال 2014 برزیل همراهی کند.

پیامبر اکرم (ص) فرمودند

هرکس حلول ماه ربیع الاول را به دیگران مژده دهد من بهشت را به او مژده می دهم.

حلول این ماه پر برکت بر شما مبــــارک

مهارت هایموردنیاز حفظ قرآن

مهارت چهارم: ترجمه و مفاهیم آیات

یکی از پیش نیاز های مهم که در حفظ قرآن کریم، تاثیر بسیار فراوانی دارد، دانستن ترجمه و مفاهیم آیات قرآن کریم است، افرادی که این مهارت را آموخته و می توانند هم زمان با قرائت، مفهوم کلی آیات را درک کنند، در حفظ بسیار موفق ترند، از همین رو برادران عرب زبان در حفظ قرآن از دیگران چابک تر عمل می کنند، چرا که با درک مفاهیم و معانی، ارتباط بهتری با آیات برقرار نموده و بهتر در ذهن آنان جای می گیرد از سوی دیگر آیاتی که ذهن ، ارتباط مفهومی بیشتری باآن برقرار نموده است، ماندگارتر در ذهن نقش بسته و رارای ثبات و استقرار بیشتری در حافظه خواهد بود.

برای افرادی که اححساس نیاز به دانش افزایی در این حوزه می نمایند، توصیه می گردد، در برخی دوره های کوتاه مدت آموزش ترجمه و مفاهیم حضور یافته و به یادگیری این مهارت بپردازند.

مهارت های مورد نیاز حفظ قرآن

مهارت دوم: تجوید

مهارت مهم دیگر برای آغاز نمودن حفظ قرآن، تسلط بر تجوید عملی است، تجوید عملی است که مارا با تلاوت قرآن با لهجه ی فصیح عربی آشنا می نماید، این علم دارای دو بخش نظری و عملی است. آن چه مطلوب است این است که فرد علاوه بر تسلط بر قواعد نظری بتواند آن را به صورت عملی در قرائت به کار گیرد. فایده تجوید، علاوه بر زیبا کردن تلاوت این است که در حسن حفظ هم نقش به سزایی را ایفا می کند، برای نمونه کلماتی مانند تالمون و تعلمون ، سعید و صعید ، اسم و اثم و موارد بسیار دیگر ، افزون بر آن که معانی متفاوتی را دارا هستند، در صورتی که بدون رعایت تلفظ صحیح عربی به ذهن سپرده شوند، پس از مدتی ممکن است حافظ نتواند به خوبی تشخیص دهد کلمه ای را که حفظ نموده کدام یک از آن هاست البته فایده های تجوید بسیار فراتر است و فقط آنان که این مهارت را دارا هستند قادرند تاثیر کامل آن را در حفظ تصور و درک کنند چه بسا آیاتی که اگر بدون مراعات تجوید خوانده شوند موجب مشابهت با آیات دیگر و بروز اشتباه می شود اما اگر همین آیات با توجه به نکات تجویدی به حافظه سپرده شوند از بروز اشتباه جلوگیری خواهد شد .

مهارت هایموردنیاز حفظ قرآن

مهارت سوم : صرف و نحو

علم صرف به ساختار کلمات پرداخته و قواعد کلی حاکم برآن را به انسان می آموزد. دانستن علم صرف در فراگیری و حفظ سریع تر کلمات قرآن ، تاثیر به سزایی دارد چرا که علم صرف ما را با ساختار حاکم بر کلمات و روح زبان عربی آشنا می سازد.بسیاری از کلمات عربی که تلفظ آن ها به ظاهر مشکل است با دانستن علم صرف و قدرت بر تجزیه و تحلیل ساختار کلمه به آسانی قابل یادگیری بوده و در ذهن نقش می بندد. افزون بر این نکته در مواد متعددی آشنایی با ساختار کلمات انسان را از خطای در محفوظات باز می دارد.

به عنوان مثال در آیه ی « و واعدناکم جانب الطور الایمنَ» علم نحو برای ما روشن می کند که چزا کلمه ی الایمنَ منصوب است و حرف آخرش با فتحه آمده است علت نصب آن است که این کلمه صفت برای جانب است نه برای الطور! بنابر این کسی که باعلم نحو آشنا است ممکن نیست در این مورد دچار خطا شود .

مهارت های مورد نیاز حفظ قرآن

مهارت اول: قرائت صحیح و روان

نخستین و مهم ترین پیش نیاز حفظ قرآن، تسلط بر صحیح خوانی و روان خوانی آیات است، فردی که به این مهارت دست نیافته است در روند حفظ با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد، حفظ برای این گونه افراد، فرسایشی و طاقت فرسا بوده و به کندی پیش خواهد رفت.

مهم تر آن که خطاهای او در حفظ فراوان بوده و کیفیت نا مطلوبی را به دنبال خواهد داشت، در حالی که مطلوب در حفظ آن است که آیات صحیح و بدون هر خطایی در ذهن ثبت گردد. متاسفانه افراد بسیاری با اصرار بر حفظ پیش از کسب این مهارت پس از مدتی دچار خستگی شده و انگیزه ی خویش برای ادامه ی کار را از دست داده و حفظ را رها می نمایند، این گونه افراد آیات را با خطاهای بسیار حفظ می نمایند در حالی که از این خطا ها بی اطلاعند حتی در مواردی که به ایشان تذکر داده می شود به راحتی قادر به اصلاح خطاها نیستند چرا که بارها این خطا را تکرار کرده و در ذهن آن ها نقش بسته است.

برای تسلط بر صحیح خوانی و روان خوانی توصیه می گردد عزیزان در دوره های آموزش روخوانی و روان خوانی حضور یافته و پس از آموختن قواعد به تمرین و تلاوت قرآن بپردازند و سپس در کلاس های حفظ شرکت نمایند.

حافظان بی عمل

در طول تاریخ همواره دیده ایم که بسیاری از افراد جنایتکار و فاسد نیز به حفظ قرآن نایل آمده اند، آیا این موضوع از ارزش حفظ قرآن نمی کاهد؟

این نکته که اشخاصی همچون ابن ملجم و حجاج بن یوسف ثفقی، این ظالمان خون آشام و یا برخی دیگر از افراد غیر صالح همچون ناصبیان(دشمنان اهل بیت علیهم السلام) حافظ قرآن بوده و یا هستند، از اهمیت این مساله نمی کاهد، چرا که خود قرآن کریم می فرماید:

و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمه للمومنین و لا یزید الظالمین الا خسارا(سوره اسراء/82)

یعنی این قرآن در عین این که برای مومنین رحمت است برای ظالم نقمت و خسارت است!

باران که در لطافت طبعش خلاف نیست             در باغ لاله روید و در شوره زار خس

باران هر چند شدید و فراوان باشد، وقتی بر مرداری ببارد فقط بوی بد آن را افزایش می دهد، گاه ممکن است مرواریدی گران بها در دهان حیوانی درنده باشد. ضمن این که اگر تمام اعمال و مناسکی که ظالمان انجام می دهند نکوهیده باشد، پس لاجرم اعمالی چون زیارت خانه خدا را نیز باید امر مرجوح و بی فایده ای پنداشت، یا فقط به این علت که نا اهلانی در عرصه ی علم آموزی حضور یافته اند، صالحان از نزدیک شدن به علم خودداری کنند. واضح است که این گمان ناصواب و باطل است. بلکه به یقین می توان گفت : این وظیفه ای الاهی است که افراد صالح با حضور و تلاش خستگی ناپذیر خود پرچم علم آموزی را در دست گرفته تا به دست نا اهلان نیفتد.

حفظ قرآن از دیدگاه آیت الله العظمی بهجت

قرآن را حفظ کنیم تا همیشه با ما باشد و ما با او باشیم به قرآن تحصّن بکنیم و آن را وسیله ی حفظمان در فتن و شدائد دنیا قرار بدهیم.(به سوی محبوب ص71)

قرآن را حفظ کنید، نتیجه ی حفظ قرآن قابل توصیف نیست، قاعدتا حفظ قرآن خیلی آسان است چرا که خداوند حفظ قرآن را برامت رسول خدا صلی الله اسان نموده است ولی ابقا و نگهداری آز آن تکرار لازم دارد زیرا که فرمود: قرآن را تکرار کنید که زود از خاطر می رود.(در محضر حضرت آیت الله بهجت ص115)